zaterdag 2 februari 2019

279.Vreedzaam Friesland (7): 2018 best bekeken serie

De Nederlandse minister van Buitenlandse Zaken, Stef Blok, deed in 2018 de volgende uitspraak. "Noem mij een voorbeeld van een multi-etnische of multiculturele samenleving waar de oorspronkelijke bevolking nog woont (...) en waar een vreedzaam samenlevings-verband is. Ik ken het niet." In de daarop volgende discussie ging het vooral over Suriname en Caribische delen van het Koninkrijk der Nederlanden. Maar niet over een voorbeeld dat veel dichterbij ligt: Friesland. In blogbericht 257 beschreef ik de kennelijk vaak onbekende vreedzame geschiedenis van Friesland. In het blogbericht 258 besprak ik het heden van een vreedzaam Friesland en de (tot nu toe vergeefse) pogingen om aan die Friese taalvrede een einde te maken. In het blogbericht 259 maakte ik duidelijk dat vreedzaam Friesland wordt bedreigd door onwetende media die vooroordelen verspreiden over Friese taal en cultuur. In blogbericht 260 vergeleek ik de strijd in (Frans)Vlaanderen met vredig Friesland. In het blogbericht 264 besprak ik een minder vredig incident: de moord op Marianne Vaatstra. We kunnen daarvan leren dat schreeuwers vaak in anderen vervolgen wat zij zelf trachten te verhullen. In blogbericht 266 en blogbericht 270 beschrijf ik het proces tegen de zgn. blokkeer-Friezen. In onderstaand bericht ga ik beeldvorming nuanceren door onderzoek.

Film & boek over koning Radbod (in het Fries Redbad en in het Nederlands Radboud)
Er is sprake van een herleefde belangstelling voor de Friese koning Radboud (?-719). In 2018 verscheen een film over hem: Redbad. En er is weer een boek over hem: Radbod, koning in twee werelden, geschreven door Luit van der Tuuk (Utrecht 2018). In de film komt veel geweld voor: hoezo vreedzaam Friesland? Uit het boek blijkt de koning veel vreedzamer te zijn. Net zoals in de tijd van de Romeinen trachtten de Friezen aan de ene kant hun vrijheid te verdedigen en aan de andere kant een vreedzame, voor de handel gunstige verhouding met Romeinen en Franken te ontwikkelen. Zie mijn blogbericht 257.

Katholieke beeldvorming over koning Radboud
In mijn memoires vertel ik dat ik al jong de katholieke encyclopedie had gelezen. Daarin staat over koning Radboud het volgende: "In de gedachten van zijn volk en in de sagen leeft R. voort als de stoere Friesche koning, die met grooten heldenmoed zijn leven gaf voor de zelfstandigheid van zijn volk en de oude Germaansche godenleer in een tijd, toen deze niet meer te redden waren, daar het Frankenrijk en het Christendom opdrongen met steeds grooter kracht." (De Katholieke Encyclopaedie, deel 20, 1937). Teruglezend valt het mij op dat heel open wordt gesproken over het met steeds groter kracht opdringen van de godsdienst. In blogbericht 257 beschrijf ik het sprookje dat de vredelievende Bonifatius in 754 door zeer roofzuchtige Friezen vermoord zou zijn terwijl zij in werkelijkheid hun eigen vrijheid verdedigden tegen een uiterst gewelddadig leger. Dat past in een Friese traditie.

De omvang van Frisia van de Romeinse tijd tot 1345
Frisia was eeuwenlang een verbrokkeld gebied van vrije boeren, vissers en handelslieden,  wonend op terpen (woonheuvels) in een open gebied dat regelmatig overstroomde. Van Vlaanderen tot aan de Wezer bij Bremen en later tot aan wat nu Denemarken is, werden zij bedreigd en beschermd door de zee. Het werd zo een handelscentrum tussen Noord- en West-Europa. Dat wordt bevestigd door de vele vondsten van Friese munten. Ook na het instorten van het Romeinse rijk bleven zij die handelsfunctie vervullen tot de opkomst van de Hanze waaraan zij ook deelnamen. Vrije boeren, vissers en handelslieden hebben geen belang bij oorlog. Frisia was veel minder feodaal dan de omringende volken en gebieden.

De rol van koning Radboud van 686 tot 719
De verdwenen handelsstad Dorestad (vlakbij het huidige Wijk bij Duurstede) was zeer welvarend en de Franken wilden daarom die stad veroveren. De jonge koning Radboud wilde dat verhinderen maar verloor in 689 de slag bij Dorestad. Daardoor gingen Friese gebieden ten zuiden van de oude Rijn (van Vlaanderen tot Katwijk) voor Frisia verloren. Zo ontstonden het latere Zeeland en Holland waar resten van het oude Friesland zelfs tot in het huidige Vlaanderen in het landschap nog te vinden zijn. Zie: Vlaanderen & Friesland.

Opvallend vond ik dat koning Radboud, zelf niet gekerstend, er geen enkel probleem mee had dat christelijke missionarissen de Friezen trachten te kerstenen zolang zij de Friese godsdienstvrijheid en hun heiligdommen in stand lieten. De "opdringerige" Franken waren gewend om eerst een koning te kerstenen en dan vervolgens van bovenaf de christelijke godsdienst aan zijn 'onderdanen' op te leggen. Maar zo werkte (en werkt) dat niet onder de vrijheidslievende Friezen. Het verhaal gaat dat koning Radboud op het punt zou staan om alsnog gekerstend te worden maar dat hij weigerde omdat hij zijn heidense voorvaderen niet in de christelijke hemel weer tegen zou komen. Hoewel koning Radboud vooral heeft geregeerd over wat wij nu Holland noemen, is hij vooral overwegend geliefd in wat nu de provincie Fryslân is. Die behield zijn Friese taal en cultuur mede dankzij de slag in 1345 bij Warns die door de Friezen gewonnen werd tegen de binnendringende Hollandse troepen.

De hedendaagse betekenis van koning Radboud
De Friese 'iepen mienskip' (open gemeenschap) blijkt een eeuwenoude traditie te zijn. Veel minder feodaal dan de omringende volken en gebieden blijken de vrije boeren, de vissers en de handelslieden meer belang te hechten aan vooral vrede en vrijheid dan aan een erg gewelddadige gebiedsvergroting. Anders dan elders, streeft hedendaags Fryslân niet naar herovering van verloren gegane gebieden in Vlaanderen in hedendaags België, Zeeland, Holland, Utrecht, West-Friesland in Nederland en Oost- en Noord-Friesland in wat nu Duitsland is. De huidige provincie Fryslân onderhoudt heel goede culturele betrekkingen met Friesgezinden in West-, Ost- en Nord-Friesland tot aan de Deense grens. De Friese culturele identiteit en nationalisme zijn dus minder gewelddadig dan elders in de wereld.




Naschrift. Friesland
Het best bekeken blogbericht over Friesland blijft nummer 33 over de Friese taalvrede. Binnen deze groep zijn ook veel bekeken de blogberichten nummer 21 over It wrede paradys, 9 over Vlaanderen & Friesland, nummer 114 over Identiteit als keuze, nummer 81 over de Fryske taalfrede, nummer 258 over Vreedzaam Friesland (2)  (de grootste stijger in deze groep), nummer 143 over Friesland in mijn memoires, nummer 109 over de Fryske taalfrede op 'e nij bedrige, nummer 150 over Nexit? Fryslânexit!, nummer 176 over Friezen uitvinders poldermodel en nummer 175 over Frieslands 'iepen mienskip' . Zie voor een recent blogbericht over onder andere Friesland nummer 224 over # MeToo (5) #IkOok (2) Een zwarte man als dader? (met name over de beruchte "slag om Dokkum").

De Fryske webside It Nijs.frl besteedde aandacht aan mijn blog, onder andere door in het Fries vertaalde blogberichten te plaatsen: Divagedrach tsjin Swarte Pyt wurket averjochts, Fryslân yn myn tinzen en Nexit? Fryslânexit! Een leuke manier om Fries te leren lezen...


Naschrift. Vlogberichten
Inmiddels zijn dertien vlogberichten verschenen:
1. Aanleiding memoires Rob Tielman, (het op twee na meest bekeken vlogbericht)
2. Boerkini's welkom op het naaktstrand, (het op een na meest bekeken vlogbericht)
3. Homo(zelf)haat,  
4. Tegen homoporno en voor homo-erotiek, (het meest bekeken vlogbericht)
5. Geweld en preutsheid in de VS,
6. Nederlandse en puriteinse tradities in de VS,
7. Frieslands 'iepen mienskip', (het meest bekeken Friese vlogbericht)
8. Friezen uitvinders poldermodel,
9. Atlas van Friesland,  
10. Homoseksualiteit en homocultuur, (het op drie na meest bekeken vlogbericht)
11. Internetdating homo's en beeldvorming,
12. Misverstanden rond Europese Unie en
13. Humanisme is niet het bestrijden van godsdienst.