zaterdag 4 juni 2022

449. Einde aan discriminatie bij bloeddonatie

Op 25 mei 2022 werd bekend dat de laatste belemmeringen voor homo- en bi-mannen om bloed te doneren, nu gaan verdwijnen. Dat na een strijd van veertig (!) jaar. Ik schreef onder andere daarover op 11 september 2021 in blogbericht 413, 'Homobloed bestaat niet, homodiscriminatie wel' deze tekst: "Vanaf 1 september 2021 mogen mannen die een 'duur-zame' (meer dan twaalf maanden) en monogame relatie met een man hebben weer bloed doneren. Sinds 1982 mochten mannen die seks hadden met mannen geen bloed doneren.

Heel lang gold de belachelijke regel dat als je als 16-jarige een leeftijdsgenoot had afgetrokken dat je dan jouw hele leven geen bloeddonor mocht worden. Homomannen die altijd veilige seks hadden, vielen onder dit verbod terwijl zelfverklaarde heteromannen gewoon hun gang mochten gaan. Twee grote vooroordelen speelden daarbij een rol. De meeste beleidsmakers gingen er van uit dat seks tussen mannen vrijwel altijd anale seks was en dat homomannen niet bereid zouden zijn om over hun seks te praten. Uit onderzoek van Homostudies Utrecht was allang gebleken dat dit niet klopte. Zeker de helft van Nederlandse homomannen deed niet aan anale seks en vrijwel iedereen was heel openhartig over het eigen seksleven. Mijn uitgangspunt was al die bijna veertig jaar dat het niet gaat om de seksuele voorkeur van betrokkenen maar of zij het al dan niet veilig deden. Homobloed bestaat niet maar (anti)homodiscriminatie wel.

In de NRC van 2 september 2021 staat een artikel over deze discriminatiegeschiedenis. Ik citeer: "Tot 2015 werd mannen levenslang verboden bloed te doneren als ze één keer seks hadden gehad met een man. Dat jaar noemde het College voor de Rechten van de Mens dit beleid te streng. Daarna moesten mannen zich een jaar onthouden van seks met een man om te mogen doneren, wat in 2019 werd verkort tot vier maanden. 'Van de zotte', vindt Thom de Vries (32), die twaalf jaar een monogame relatie heeft met een man en bloed wil doneren. 'Andere mannen en vrouwen mogen elk weekend een ander hebben'. (..) Met het nieuwe beleid is er nog steeds ongelijkheid: mannen die niet al een jaar een monogame relatie hebben, moeten zich alsnog vier maanden onthouden van seks met mannen. 'Ze kijken niet naar de risico's', zegt aankomend donor De Vries. 'Mannen die veilige seks hebben, moeten ook mogen doneren' (...) Op dit moment onderzoekt Sanquin met de Universiteit Maastricht - 'met verstand van alle soorten seks' - welke vragen precies gesteld moeten worden en hoe die ervaren worden. 'Zonder tegenslagen' zal iedere man met een 'veilige levensstijl' vanaf eind volgend jaar donor kunnen worden, zegt Zaaijer (Sanquin, woordvoerder, RT). 'Maar dat duurt te lang om niets te doen. Daar voelen wij ons ook toenemend ongemakkelijk bij.' Vandaar nu alvast de tussenstap voor monogame relaties.

Nederland lijkt hierin niet bepaald voorop te lopen. Zo'n twintig landen maken al geen onderscheid tussen homo- en heteroseksuele donoren, zoals Spanje, Italië, Polen en Israël. (...) 'Gelijke behandeling gaat niet om of je iedereen hetzelfde vraagt, maar wat je daar vervolgens mee doet', zegt Verweij" (ethicus). Het COC is nu blij met deze stap vooruit."

Tot zover blogbericht 413. Nu de reactie van het COC
"De laatste belemmeringen voor homo- en bi+ mannen om bloed te doneren, gaan verdwijnen. Dat schrijft minister Ernst Kuipers (VWS) op 25 mei aan de Tweede Kamer. COC Nederland, dat jarenlang voor de beleidswijziging pleitte, is blij met de stap en gaat de uitvoering nauwgezet volgen. ‘We zijn blij met deze nieuwe stap op weg naar gelijkbe-rechtiging, de aanhouder wint’ aldus COC-voorzitter Astrid Oosenbrug. ‘Niet met wíe je seks hebt, maar of je veílige seks hebt moet bepalend zijn voor de vraag of je bloed mag doneren.’ In zijn brief aan de Kamer schrijft minister Kuipers dat seksueel risicogedrag vanaf 1 januari 2023 bepalend wordt voor de vraag of mannen die seks hebben met mannen bloed mogen doneren. Donoren krijgen vragen voorgelegd over seksueel risicogedrag. Het bloed van alle doneren wordt getest op overdraagbare aandoeningen. Het COC volgt nauwgezet wat voor soort vragen bloedbank Sanquin aan welke doneren gaat stellen en of de wijziging ook gaat gelden voor plasmadonatie. Het COC zet zich al jaren in voor een einde aan discriminatie bij bloeddonatie. De organisatie voerde talloze gesprekken met bewindslieden, Kamerleden en de bloedbank. In de Kamer kreeg het COC-pleidooi steun van onder meer GroenLinks, D66, VVD en PvdA. Als gevolg daarvan werd het bloeddonatie-beleid voor mannen die seks hebben met mannen de afgelopen jaren geleidelijk aangepast. In 2015 werd levenslange uitsluiting vervangen door uitsluiting tot 12 maanden na het laatste seksuele contact. In 2019 werd die termijn bekort tot 4 maanden. In beide gevallen was de beleidswijziging nauwelijks van praktisch belang voor seksueel actieve homo- en bi+ mannen. Sinds 1 september 2021 mogen seksueel actieve homo- en bi+ mannen in een monogame relatie bloed doneren. Ook werd toen bekend dat er waarschijnlijk vervolg-stappen zouden komen om risicogedrag tot criterium te maken. In zijn brief schrijft mini-ster Kuipers nu dat risicogedrag het criterium wordt vanaf 1 januari 2023." Aldus het COC.

Wat kunnen we hiervan leren?
De strijd voor afschaffing van het discriminerende artikel 248-bis WvS duurde van 1911 tot 1971. De openstelling van het huwelijk gebeurde na eeuwen van onderdrukking voor het eerst in de wereld in 2001. De strijd tegen discriminatie bij bloeddonatie duurde van 1982 tot 2022. Lang liep Nederland voorop in de homo/lesbische emancipatie. Inmiddels zijn wij geen koplopers meer. Hier geldt de wet van de remmende voorsprong. Velen denken dat deze emancipatie inmiddels in Nederland wel voltooid is. Maar wie een schoolplein of een wedstrijd van het mannenvoetbal bezoekt, ervaart dat het woord 'homo' in Nederland nog steeds een gangbaar scheldwoord is. Aan antihomogeweld is ook geen einde gekomen.

Dat neemt niet weg dat de aanhouder wint. Zelforganisatie en streven naar bondgenoten en sleutelfiguren werkt uiteindelijk wel. Iedereen die zelfgenoegzaam achterover leunt, laat een kans liggen om antihomodiscrinatie te bestrijden. Zoals gebruikelijk besteedden de meeste Nederlandse media vrijwel geen aandacht aan deze overwinning. Goed nieuws is immers volgens hen geen nieuws. Doordoor ontstaat een ander gevaar: het gevoel dat geen vooruitgang meer te boeken zou zijn. Overdreven pessimisme en ongefundeerd optimisme bedreigen beiden emancipatie. Daarom deze oproep: blijf waakzaam en steun de strijd voor gelijke behandeling! Geef de tegenstanders geen kans om de klok terug te draaien!







Naschrift. Mediakritiek
Het best bekeken in deze serie is nummer 226 over  Terugblik op 2017: populismegolf gestopt (de grootste stijger in mijn hele blog). Dat wordt in populariteit gevolgd door de blognummers 80 over de World Press Photo 2014, het nummer 4 over Levensgevaarlijke preutsheid (de tweede stijger in deze serie), het nummer 277 over De fabel van de gele hesjes & klaagschaamte (de eerste stijger in deze serie), nummer 74 over Valse nichten, nummer 139 over Referendum? Schijnvertoning!, het nummer 34 over Vijf misverstanden over democratie (de derde stijger in deze groep), nr. 144 over de vraag: Is homo-nieuws geen nieuws? (1), het nummer 186 Populismegolf gestopt in Nederland en als tiende het nummer 184 over CDA-aanval op zelfbeschikking (1): Nederland is geen christelijk land. 


Naschrift. Homoseksualiteit in Nederland
Als hoogste eindigde in deze serie het blogbericht nr. 51 over Homostudies (de grootste stijger in deze groep). Binnen deze categorie gevolgd door de berichten 114 over Identiteit als keuze (ook een grote stijger), nr. 78 over Homoseks en jongeren, nummer 144 over de vraag: Is homo-nieuws geen nieuws? (1), nummer 72 over Misleidend onderzoek ontstaan homoseksualiteit, nummer 60 over Homovoorlichting, nr. 128 over Homovluchtelingen, nummer 36 over Lesbisch ouderschap, het nummer 162 over Homovoorlichting op school moet beter en nummer 221 over #MeToo (2) Job Gosschalk. Uit deze blogberichten blijkt dat nog heel veel voorlichting over homoseksualiteit gegeven moet worden. Een film die daar zeer geschikt voor is: 'Jongens'. Dat geldt eveneens voor het filmpje 'In a Heartbeat'.


Naschrift. Mijn eigen homoverleden
Bovenaan staat blogbericht 32 over Mijn eerste vriendje. De andere berichten over mijn persoonlijk homoverleden die goed bekeken werden, waren nummer 45 over Gerard Reve & Antoine Bodar,  37 over Rampenzomer 1967,  nummer 40 over Benno Premsela, een nieuwe vader, nummer 74 over Valse nichten (grootste stijger in deze serie), nummer 28 over mijn eigen Homojeugd,  nummer 47 over een Leerzaam avontuur, nummer 108 over Homodok, Homologie, Urania, Vrolijk & Schorer, nummer 104 over Mijn rol in het COC  en het nummer 39 over hoe ik werd Gered door een studentendecaan. Deze blogberichten zijn allemaal terug te vinden in mijn memoires ('Humanisme als zelfbeschikking') uit 2016.


Naschrift. Wereldwijde homovervolging
Het meest gelezen blogbericht hierover is nummer 29 over het homovijandige Rusland. Dat wordt in deze groep gevolgd door bericht 19 over de noodlottige Britse invloed op de wereldwijde homovervolging, door 4 over levensgevaarlijke preutsheid, door bericht 72 over het misleidend onderzoek naar het ontstaan van homoseksualiteit, door bericht 282 over Vaticaan is géén "homogemeenschap"! (grootste stijger in deze serie), door bericht 128 over homovluchtelingen, door bericht 64 over homohaters, door bericht 79 over Alan Turing (1912-1954), door bericht 281 over regenboogvlag sluit niemand buiten en door 148 over de grootste aanslag op een homo/lesbische bijeenkomst in Amerika in Orlando.

Wie behoefte heeft aan positieve berichten op dit gebied verwijs ik graag naar de alsmaar toenemende huwelijksgelijkberechtiging. En ook naar mijn redenering dat door velen ten onrechte wordt aangenomen dat bijbel- en koranteksten homoseksualiteit verbieden: zie hierover mijn hoofdstuk over "Homoseksualiteit als toetssteen: islam, christendom en humanisme onderling vergeleken" in: Bert Gasenbeek en Floris van den Berg (red); Rob Tielman, een begeesterd humanist", uitgegeven door Uitgeverij Papieren Tijger (Breda 2010). Klik hier voor enkele bijbelse overwegingen om homohaat te bestrijden en hier voor enkele islamitische overwegingen die gelukkig een meer genuanceerde aandacht geven. 




Vlogberichten
Inmiddels zijn dertien vlogberichten verschenen:
1. Aanleiding memoires Rob Tielman, (het op twee na meest bekeken vlogbericht)
2. Boerkini's welkom op het naaktstrand, (het op een na meest bekeken vlogbericht)
3. Homo(zelf)haat(het op vier na meest bekeken vlogbericht)
4. Tegen homoporno en voor homo-erotiek, (met > 1000 het meest bekeken vlogbericht)
5. Geweld en preutsheid in de VS, (het minst bekeken vlogbericht)
6. Nederlandse en puriteinse tradities in de VS, (op vier na minst bekeken vlogbericht)
7. Frieslands 'iepen mienskip', (het meest bekeken Friese vlogbericht)
8. Friezen uitvinders poldermodel, (het gemiddeld bekeken Friese vlogbericht)
9. Atlas van Friesland(het minst bekeken Friese vlogbericht)
10. Homoseksualiteit en homocultuur, (het op drie na meest bekeken vlogbericht)
11. Internetdating homo's en beeldvorming, (het op drie na minst bekeken vlogbericht)
12. Misverstanden rond Europese Unie (het op een na minst bekeken vlogbericht)  en
13. Humanisme is niet het bestrijden van godsdienst. (het op twee na minst bekeken vlogbericht)