zaterdag 29 december 2018

276. Nederland ontkerkelijkt snel

Op 19 december 2018 verscheen een onderzoeksrapport van het  Sociaal  en  Cultureel Planbureau waaruit blijkt dat de ontkerkelijking in Nederland snel toeneemt. Driekwart van de Nederlanders meldt dat de kerken weinig of niet aansluiten bij de eigen visie op de zin van het leven. Tweederde zegt weinig of geen vertrouwen (meer) te hebben in kerken of godsdienstige organisaties. Nog maar één op de drie Nederlanders blijkt gelovig te zijn.

Ontkerkelijking in Nederland verloopt snel
In de afgelopen 35 jaar is het aantal katholieken gedaald van 28% naar 9% en het aantal protestanten van 18% naar 6%. In 2002 was 43% lid van een genootschap op godsdienstige grondslag, in 2016 was dat 31% en in 2018 werd dat 24%. In 2002 ging 49% (af en toe) naar kerkelijke bijeenkomsten. In 2016 was dat gedaald naar 38%. De christenen zijn nu een minderheid in Nederland. Ongeveer 1 miljoen van hen hebben een migratie-achtergrond.

Humanisme als hoofdstroming in Nederland
In 2008 schreef ik samen met Bert Gasenbeek in het tijdschrift Civis Mundi in het artikel "Humanisme: de hoofdstroming van Nederland" reeds: "Het klassieke misverstand in godsdienstsociologisch onderzoek is dat het kerklidmaatschap (meestal opgelegd door geboorte!) als richtinggevend model voor andere geestelijke stromingen wordt gehanteerd. Het is dus niet voldoende om een simpele vraag te stellen naar iemands godsdienst of kerklidmaatschap omdat dit niets zegt over de daadwerkelijke affiniteit met een geestelijke stroming. Er moet een duidelijk onderscheid gemaakt worden tussen enerzijds georganiseerde godsdienst en levensbeschouwing (beweging) en anderzijds achterliggende geestelijke opvattingen (stroming). 

Doet men een dergelijk onderzoek waarbij niet alleen met etiketten wordt gewerkt maar ook met achterliggende opvattingen en daadwerkelijk gedrag dan blijkt dat 40% van de volwassen Nederlanders zich verwant voelt met het humanisme, dat 10 tot 15% gebruik maakt van humanistische voorzieningen en dat 13% het humanisme van doorslaggevend belang vindt voor de toekomstige ontwikkeling van de samenleving tegen 12% voor het protestantisme, 9% voor het katholicisme en 8% voor de islam." (Civis Mundi 2008 blz 204).

Homoseksualiteit als toetssteen
Godsdienstsociologen hebben zich decennialang doodgestaard op (doop)lidmaatschappen maar hebben dikwijls genegeerd hoe mensen in werkelijkheid zin en vorm gaven aan hun leven. Zij hadden beter kunnen nagaan hoe het positieve denken over gelijkberechtiging van homoseksuelen zich ontwikkelde tegen het kerkelijk verzet in. De door kerken zoveel geprezen naastenliefde ontwikkelde zich buiten de kerken kennelijk beter dan erbinnen.



Naschrift. Humanisme
Het meest gelezen humanistisch bericht is nu nummer 65 over Verhullende statistieken (de grootste stijger in deze groep). Vooral in Rusland was hier veel belangstelling voor: mogelijk vanwege de groeiende macht van de Russisch-orthodoxe kerk. Als tweede binnen dit thema eindigt nu nummer 24 over Pieter Admiraal (1929-2013) die wereldwijd een zeer belangrijke rol speelde in de strijd voor legalisering van vrijwillige euthanasie. Dit blogbericht wordt in deze groep gevolgd door mijn blogbericht 41 uit mijn humanistisch verleden over Piet Thoenes, van Dachau tot Utopia, nummer 123 over IHEU & Engeland , het nummer 55 over Godsdienstwaanzin, nummer 119 over IHEU & de Verenigde Staten, nummer 103 over Solidariteit, 46 over Jaap van Praag, grondlegger van de humanistische beweging, 25 onder de titel Godgeklaagd! en 7 over KGB & CIA. Deze berichten zijn te vinden in mijn memoires ('Humanisme als zelfbeschikking') die 2016 als boek verschenen.


Naschrift. Homoseksualiteit in Nederland
Als hoogste eindigde in deze serie het blogbericht 51 over Homostudies. Binnen deze categorie gevolgd door de berichten 114 over Identiteit als keuze, nummer 144 over de vraag: Is homo-nieuws geen nieuws? (1) (de grootste stijger in deze groep), nr. 78 over Homoseks en jongeren,  72 over Misleidend onderzoek ontstaan homoseksualiteit, nummer 60 over Homovoorlichting, 128 over Homovluchtelingen, nummer 162 over Homovoorlichting op school moet beter, nummer 221 over #MeToo (2) Job Gosschalk (ook een grote stijger) en nummer 36 over Lesbisch ouderschap. Uit deze blogberichten blijkt dat nog heel veel voorlichting over homoseksualiteit gegeven moet worden. Een film die daar zeer geschikt voor is: 'Jongens'. Dat geldt ook voor het filmpje 'In a Heartbeat'.


Naschrift. Vlogberichten
Inmiddels zijn dertien vlogberichten verschenen:
1. Aanleiding memoires Rob Tielman, (het op twee na meest bekeken vlogbericht)
2. Boerkini's welkom op het naaktstrand, (het op een na meest bekeken vlogbericht)
3. Homo(zelf)haat,  
4. Tegen homoporno en voor homo-erotiek, (het meest bekeken vlogbericht)
5. Geweld en preutsheid in de VS,
6. Nederlandse en puriteinse tradities in de VS,
7. Frieslands 'iepen mienskip', (het meest bekeken Friese vlogbericht)
8. Friezen uitvinders poldermodel,
9. Atlas van Friesland,  
10. Homoseksualiteit en homocultuur, (het op drie na meest bekeken vlogbericht)
11. Internetdating homo's en beeldvorming,
12. Misverstanden rond Europese Unie en
13. Humanisme is niet het bestrijden van godsdienst.