zaterdag 22 april 2017

191. Regeringsvorming in Nederland (5)

In mijn blogserie over regeringsvorming in Nederland schreef ik eerder over het belang van het poldermodel, over de gevaren van divagedrag, over het consumentengedrag onder veel kiezers en over de mogelijkheid van een meer doelmatige strategie van links/progressieve kiezers en partijen in Nederland. Dit blogbericht gaat over samenwerkingsstrategieën. Met dank aan de ervaringen van onder andere homo/lesbische bewegingen wereldwijd om tot grotere gelijkberechtiging te komen, bijvoorbeeld rond de openstelling van het huwelijk.

Samengaan als slechtere vorm van samenwerking
Velen denken dat samengaan de beste vorm van samenwerking is. Dat is meestal niet het geval. In mijn memoires, Humanisme als zelfbeschikking, bespreek ik mijn ervaringen met samenwerking in humanistische, homo/lesbische en vrouwenemancipatiebewegingen over de hele wereld. Vaak wordt er gestreefd naar zo groot mogelijke organisaties. Hoe groter, hoe meer macht is dan de gedachte. Maar die grote verbanden hebben vaak te kampen met onderlinge spanningen tussen vertegenwoordigers van deelbelangen. Groter is niet beter.

Het is veel strategischer om niet iedereen in één organisatie te proppen maar om samen te werken tussen kleinere organisaties die zich beter kunnen richten op specifieke groepen. Eén partij voor alle links/progressieve Nederlanders is al een eeuw onmogelijk gebleken. En het ziet er niet naar uit dat dit ooit in de toekomst bereikbaar is. Het is ook vraag of het wenselijk is. Wie de veel besproken kloof tussen kiezers en gekozenen wil verkleinen, doet er verstandig aan om niet met een eenvormig aanbod te komen maar met een keuze uit verscheidene partijen waaruit de kiezers kunnen kiezen. Maar dan is het wel noodzakelijk om beter samen te werken. En daaraan ontbreekt het nogal eens, ook in Nederland.

Van stembusakkoorden naar regeerakkoorden
In een stembusakkoord spreken politieke partijen zich vóór de verkiezingen uit om erna gezamenlijk bepaalde doelstellingen in een regeerakkoord vast te leggen. In het verleden afgesloten stembusakkoorden tussen links/progressieve politieke partijen in Nederland haalden geen meerderheid. Dat was anders bij stembusakkoorden waarbij naast politieke partijen ook maatschappelijke organisatie betrokken waren. Zo heeft de Nederlandse homo/lesbische beweging bij de afgelopen verkiezingen stembusakkoorden gesloten die wel geslaagd zijn. Dat brengt mij op de rol van maatschappelijke zelforganisaties bij het tot stand komen van regeerakkoorden. Als men daarmee wacht tot na de verkiezingen dan is dat meestal te laat. Over de rol van het maatschappelijk middenveld tussen kiezers en overheid gaat mijn volgende blogbericht.



Naschrift. Dit blogbericht past in mijn blogserie over de Nederlandse verkiezingen en de gevolgen ervan. Daarin verschenen eerder de blogberichten 179, Moreel leiderschap: wat is dat?, nummer 180, Referendum? Schijnvertoning! (2), nummer 181, De anti-elite-paradox, nummer 182, 'De kloof' bestaat niet in Nederland nummer 183, "Wij worden niet gehoord!": klopt dat wel? en nummer 184, CDA-aanval op zelfbeschikking. Het laatstgenoemde blogbericht is hiervan het meest gelezen. Zie voor mijn reactie op de uitslag van de verkiezingen blogbericht 186, Populismegolf gestopt in Nederland, 187, Regeringsvorming in Nederland (1), 188, Regeringsvorming in Nederland (2), 189, Regeringsvorming in Nederland (3) en 190, Regeringsvorming in Nederland (4).