Naar aanleiding van mijn vorige blogbericht, '456. Voor- en nadelen van (digitaal) homo-daten', kreeg ik een aantal vragen. Als eerste behandel ik nu de vraag hoe banen (homo-ontmoetingsplaatsen) in Nederland zich de laatste tientallen jaren hebben ontwikkeld.
Utrecht eind jaren zestig
Nederland heeft eeuwenlang banen gekend. Zij waren in tijden van homovervolging vrijwel de enige plaatsen waar mannen seks met elkaar konden hebben. Dat trok ook veel geweld aan. De politie vervolgde vrijwel nooit de geweldplegers maar wel hun slachtoffers. In de jaren zestig begon dat te veranderen. Ik zat toen in het bestuur van de COC-afdeling in Utrecht en ik werd benaderd door de toenmalige officier van justitie Overbeek. Eeuwen-lang was het Janskerkhof een beruchte baan. De seks vond plaats in het donker tussen de steunberen van de kerk. Dat trok veel geweld aan omdat de geweldplegers er terecht van uitgingen dat de slachtoffers geen aangifte durfden doen bij de homovijandige politie. Mr. Overbeek wilde daar een einde aan maken door de baan te verplaatsen van het te drukke Janskerkhof naar het veel rustiger park bij de Sterrenwacht. Bovendien werd aan het COC gevraagd om een contactpersoon aan te wijzen waar slachtoffers van geweld zich anoniem konden aanmelden. Dit werd aan de politie doorgegeven zodat de daders beter opgespoord konden worden. Zo werd de politie van vijand tot bondgenoot. Zie als voorbeeld hieronder.
Hilversum begin jaren tachtig
Van 1977 tot 1987 was ik algemeen voorzitter van het Humanistisch Verbond. Dat was toen al een zendgemachtigde en ik was op een warme zomerdag op weg van mijn werk aan de universiteit in Utrecht naar een vergadering in de buurt van Hilversum. Ik moest daar een vergadering voorzitten en plotseling besefte ik onderweg dat ik de vergaderstukken nog niet gelezen had. Ik stopte op de toenmalige parkeerplaats Bosberg bij Hilversum en begon snel te lezen. Die plek was een beruchte baan met veel antihomogeweld. Opeens stopte er een politiewagen naast mijn open autoraam en de man achter het stuur begon mij uit te schelden dat ik mij "als homo" moest verwijderen want anders zou hij mijn kenteken "aan jouw vrouw" doorgeven. Naast hem zat een vrouwelijke agent die beschaamd haar mond hield maar voor mij een belangrijke getuige zou blijken te zijn. Ik antwoordde dat ik zijn kenteken zou doorgeven aan de burgemeester van Hilversum waarop hij haastig wegreed.
Bij het uitstappen ontdekte ik dat het wetenschappelijk tijdschrift HOMOLOGIE (met een grote kop op de voorpagina) op de hoedenplank van mijn auto lag: vandaar! Op briefpapier van het Humanistisch Verbond (want ik stond daar in functie) schreef ik de burgemeester en vroeg of dit paste in het beleid van de gemeente. Ik kreeg meteen een brief terug met het verzoek om contact op te nemen met inspecteur Stormbroek van de politie. Nomen est omen, want hij bleek een van de aantrekkelijkste poltiemannen te zijn die ik ooit heb ont-moet. Hij vertelde op een vrijdagmiddag dat er veel antihomogeweld plaats vond en vroeg mijn advies hoe daar wat aan te doen was. Ik adviseerde hem om met twee gewone auto's en in elke wagen twee agenten in burger aan het eind van een middag daar te gaan staan en in de gaten te houden wat er gebeurde. De volgende maandag werd ik op de universiteit gebeld. Zij hadden precies gedaan wat ik had gezegd en ze hadden een grote jeugdbende uit Loosdrecht opgepakt die had bekend dat zij er homo's beroofden omdat die toch geen aangifte zouden doen. De politie had nu veel bekentenissen maar geen enkele aangifte.
Wat nu? Ik bood aan om homokroegen in het Gooi te benaderen met de mededeling dat men anoniem aangifte kon doen bij een contactpersoon in Hilversum. Klopten de gegevens uit anonieme aangiftes met de bekentenissen dan konden veroordelingen volgen. Zo ge-schiedde en vele daders werden veroordeeld. Veel aangevers bleken getrouwde mannen te zijn, en een was rector aan een middelbare school. Deze aanpak werd nu vaker toegepast.
Banen en aidspreventie
Vanuit Homostudies Utrecht werd in de jaren tachtig en negentig ook onderzoek gedaan naar de effecten van de aidspreventie. Omdat ik veel met mijn auto door het land reisde, bezocht ik zoveel mogelijk banen om te zien of er sprake was van (on)veilige seks. Opval-lend op de toen nog veel voorkomende banen langs snelwegen waren de geparkeerde auto's met kinderplakkertjes op de ruiten van kennelijk getrouwde mannen met kleine kinderen.
De meeste seks die ik er zag was veilig. Vaak kwam het voor dat zichzelf aftrekkende man-nen naar elkaar stonden te kijken. Er waren ook vracht- en bestelwagenchauffeurs die met iemand in de geblindeerde achterkant van de wagen verdwenen. In veel regio's werden op de banen condooms en safesexfolders uitgedeeld. Banen leken er indertijd redelijk veilig.
De invoering van internet leidde tot minder druk bezochte banen
Hoewel er nooit grondig onderzoek naar gedaan is, is de vrij algemene indruk dat banen steeds minder bezocht worden sinds het mogelijk is te daten via internet. Voor wie thuis kan ontvangen, is het veiliger om daar via bijvoorbeeld Grindr een afspraakje te maken.
Wanneer beiden niet thuis kunnen ontvangen, is het nu veiliger om af te spreken op een verborgen plek en niet op de banen waar men gestoord kan worden. Het heeft er nooit ingezeten dat banen in Nederland als (sub)cultureel erfgoed erkend zouden worden maar nu zeker niet meer. Sommige homo's zien dat misschien als een verlies maar ik denk dat de meeste homo's blij zijn dat internet nu veiliger seks mogelijk maakt. Zie ik dat verkeerd?
Naschrift. Homoseksualiteit in Nederland
Als hoogste eindigde in deze serie het blogbericht nr. 51 over Homostudies (de grootste stijger in deze groep). Binnen deze categorie gevolgd door de berichten 114 over Identiteit als keuze (ook een grote stijger), nr. 78 over Homoseks en jongeren, nummer 144 over de vraag: Is homo-nieuws geen nieuws? (1), nummer 72 over Misleidend onderzoek ontstaan homoseksualiteit, nummer 60 over Homovoorlichting, nr. 128 over Homovluchtelingen, nummer 36 over Lesbisch ouderschap, het nummer 162 over Homovoorlichting op school moet beter en nummer 221 over #MeToo (2) Job Gosschalk. Uit deze blogberichten blijkt dat nog heel veel voorlichting over
homoseksualiteit gegeven moet worden. Een film die daar
zeer geschikt voor is: 'Jongens'. Dat geldt eveneens voor het filmpje 'In a Heartbeat'.
Naschrift. Mijn eigen homoverleden
Bovenaan staat blogbericht 32 over Mijn eerste vriendje. De andere berichten over mijn persoonlijk homoverleden die goed bekeken werden, waren nummer 45 over Gerard Reve & Antoine Bodar, 37 over Rampenzomer 1967, nummer 40 over Benno Premsela, een nieuwe vader, nummer 74 over Valse nichten (grootste stijger in deze serie), nummer 28 over mijn eigen Homojeugd, nummer 47 over een Leerzaam avontuur, nummer 108 over Homodok, Homologie, Urania, Vrolijk & Schorer, nummer 104 over Mijn rol in het COC en het nummer 39 over hoe ik werd Gered door een studentendecaan. Deze blogberichten zijn allemaal terug te vinden in mijn memoires ('Humanisme als zelfbeschikking') uit 2016.
Naschrift. Wereldwijde homovervolging
Het meest gelezen blogbericht hierover is nummer 29 over het homovijandige Rusland. Dat wordt in deze groep gevolgd door bericht 19 over de noodlottige Britse invloed op de wereldwijde homovervolging, door 4 over levensgevaarlijke preutsheid, door bericht 72 over het misleidend onderzoek naar het ontstaan van homoseksualiteit, door bericht 282 over Vaticaan is géén "homogemeenschap"! (grootste stijger in deze serie), door bericht 128 over homovluchtelingen, door bericht 64 over homohaters, door bericht 79 over Alan Turing (1912-1954), door bericht 281 over regenboogvlag sluit niemand buiten en door 148 over de grootste aanslag op een homo/lesbische bijeenkomst in Amerika in Orlando.
Wie behoefte heeft aan positieve berichten op dit gebied verwijs ik graag naar de alsmaar toenemende huwelijksgelijkberechtiging.
En ook naar mijn redenering dat door velen ten onrechte wordt
aangenomen dat bijbel- en koranteksten homoseksualiteit verbieden: zie hierover mijn
hoofdstuk over "Homoseksualiteit als toetssteen: islam, christendom en humanisme
onderling vergeleken" in: Bert Gasenbeek en Floris van den Berg (red);
Rob Tielman, een begeesterd humanist", uitgegeven door Uitgeverij Papieren Tijger (Breda 2010). Klik hier voor enkele bijbelse overwegingen om homohaat te bestrijden en hier voor enkele islamitische overwegingen die gelukkig een meer genuanceerde aandacht geven.
Vlogberichten
Inmiddels zijn dertien vlogberichten verschenen:
1. Aanleiding memoires Rob Tielman, (het op twee na meest bekeken vlogbericht)
2. Boerkini's welkom op het naaktstrand, (het op een na meest bekeken vlogbericht)
3. Homo(zelf)haat, (het op vier na meest bekeken vlogbericht)
4. Tegen homoporno en voor homo-erotiek, (met > 1000 het meest bekeken vlogbericht)
5. Geweld en preutsheid in de VS, (het minst bekeken vlogbericht)
6. Nederlandse en puriteinse tradities in de VS, (op vier na minst bekeken vlogbericht)
7. Frieslands 'iepen mienskip', (het meest bekeken Friese vlogbericht)
8. Friezen uitvinders poldermodel, (het gemiddeld bekeken Friese vlogbericht)
9. Atlas van Friesland, (het minst bekeken Friese vlogbericht)
10. Homoseksualiteit en homocultuur, (het op drie na meest bekeken vlogbericht)
11. Internetdating homo's en beeldvorming, (het op drie na minst bekeken vlogbericht)
12. Misverstanden rond Europese Unie (het op een na minst bekeken vlogbericht) en
13. Humanisme is niet het bestrijden van godsdienst. (het op twee na minst bekeken vlogbericht)
