zaterdag 3 augustus 2013

5. Towards Russia With Love

Rusland heb ik in de jaren tachtig meerdere keren bezocht. Als adviseur aids-preventie van de Wereldgezondheidsorganisatie WHO herinner ik mij talloze vergaderingen waarin mij door Russen werd meegedeeld dat aids een 'kapitalistische en decadente' ziekte was die in de toenmalige Sovjet Unie niet of nauwelijks voorkwam omdat de enkele homo's die er zouden zijn 'voor hun eigen welzijn' in psychiatrische inrichtingen werden opgenomen. Enkele jaren later bleek aids in de Sovjet Unie heel veel voor te komen met name onder spuitende drugsgebruikers: zoals bekend, houden virussen geen rekening met vooroordelen.

In Moskou bezocht ik een mannenbadhuis (баня) waar opvallend veel mannen naar binnen gingen in allerhande politie- en militaire uniformen. Wat ik daar allemaal meemaakte zal ik maar niet beschrijven want voor je het weet, wordt mijn blog nog als porno gebrandmerkt. Laat ik het zo samenvatten dat er alles gebeurde wat in 'decadente' westerse homosauna's ook voorkomt met dit verschil dat er erg veel mannen elkaar afrosten met takkenbossen maar dat schijnt een algemeen verschijnsel te zijn in Russische badhuizen.

Zoals bekend, komt homovijandigheid vooral voor onder die mannen die hun eigen homo- of biseksuele voorkeur trachten te verdringen door die in anderen te bestrijden. Met name de katholieke kerk is daarvan wereldwijd een bekend voorbeeld (zie de Nederlandse bisschop en homobestrijder Gijsen die zich schuldig heeft gemaakt aan aanranding van jongens). In sommige landen ziet men dat ook in de vorm van stelselmatige verkrachtingen van mannen door mannen in gevangenissen, politiebureaus en strijdkrachten. Rusland is ook in dit opzicht helaas geen uitzondering.

Opvallend is wel dat Rusland als lid van de Raad van Europa onlangs in strijd met het Europees Verdrag van de Rechten van de Mens (EVRM) homovijandige wetgeving heeft aangenomen die de rechten van de homo/lesbische minderheid met voeten treedt. Het is te hopen dat zoveel mogelijk Russen stappen naar het EVRM-hof in Straatsburg. En dat media aandacht besteden aan deze mensenrechtenschendingen.

Mij verraste het dat mijn blog opmerkelijk veel lezers trekt uit Rusland: zelfs meer dan uit België en de Verenigde Staten. Tijdens mijn talrijke reizen heb ik gastcolleges gegeven aan buitenlandse universiteiten voor  studenten Nederlands. Die kwam ik heel vaak tegen in Rusland. Vroeger was dat te verklaren omdat de toenmalige KGB indertijd de Nederlanders wilde afluisteren die de Sovjet Unie bezochten. Later zaten er ook homoseksuele en lesbische studenten en afgestudeerden Nederlands tussen die dankzij hun taalkennis in contact konden komen met een veel homovriendelijker cultuur.

Vanwege de apartheid mocht ik in de jaren tachtig als WHO-adviseur aids-preventie niet actief zijn in Zuid Afrika. Ik heb dat altijd zeer betreurd omdat aids daardoor veel meer slachtoffers heeft gemaakt dan nodig was. Er zijn, begrijpelijk, nu oproepen om Rusland te gaan boycotten. Zolang het gaat om bijvoorbeeld het niet drinken van Russische wodka kan dat nuttig zijn. Maar wat we zeker niet moeten doen, is het in de steek laten van de vervolgde homo/lesbische minderheid in Rusland. Zij hebben onze steun meer dan ooit nodig!

http://www.stephenfry.com/2013/08/07/an-open-letter-to-david-cameron-and-the-ioc/

Russische homos kunnen asiel krijgen in Nederland
России геев может получить убежище в Нидерландах

Voor de latere ontwikkelingen rond Sotsji 2014 zie mijn blogbericht 29 van zaterdag 15 februari 2014

Mijn memoires "Humanisme als zelfbeschikking, levensherinneringen van een homohumanist" zijn november 2016 uitgegeven bij de Papieren Tijger Breda.