zaterdag 3 juni 2023

501. 'Het spook van woke': blogserie over 'wokisme' (3)

Begin dit jaar verscheen het boek Het spook van woke, een vrolijk vaccin tegen cancel culture, identiteitspolitiek en ander onheil van Floris van den Berg (Uitgeverij Aspekt, Soesterberg 2023). In blogbericht 499 besprak ik de hoofdstukken 1 tot en met 3. In dit derde bericht in deze blogserie bespreek ik het hoofdstuk 4 van dit belangwekkende boek.

Het vierde hoofdstuk: "Mea culpa, mea culpa, mea maxima culpa"
Op de bladzijden 57 en 58 schrijft hij: "De geschiedenis, tot en met vandaag en vast en zeker ook morgen, is, door de bank genomen een tranendal van onnodig leed. (...) Het is niet allemaal pais en vree en zijn er vele mogelijkheden tot verbetering, maar historisch en geografisch gezien zijn moderne westerse samenlevingen haast gerealiseerde utopieën.

(...) Laat ik ook maar meteen stellen, tegen de haren van politieke correctheid in, dat landen met meer vrijheid voor het individu (vrouwen, homoseksuelen, afvalligen, vrij-denkers, dissidenten, politieke tegenstanders) en waar mensenrechten worden gerespec-teerd (of verhoudingsgewijs meer worden gerespecteerd) moreel superieur zijn aan landen waar dat niet het geval is." Op de bladzijden 60 en 61 schrijft hij: "Een kenmerk van wes-terse cultuur anno nu is de openheid voor kritiek en het vermogen tot zelfreflectie.

Westerse landen zijn bereid om de zwarte bladzijden van hun eigen geschiedenis te zien en daarvoor boete te doen. Niet-westerse landen beschikken niet over zo'n zelf-reflectief vermogen, maar zij grijpen de westerse zelfkritiek maar wat graag aan om daar nog een schepje bovenop te doen. Ook wordt de westerse zelfkritiek gebruikt om misstanden in eigen land te verbloemen. (...) De singuliere focus op de zwarte bladzijden uit de westerse geschiedenis leidt tot zelfhaat en een ondermijning van geloof in universele mensenrech-ten. De kritiek op het Westen met zijn vermeend racisme, kolonialisme en white supre-macy leidt tot het demoniseren van witte mensen. Witte mensen zijn de dragers van de erfschuld van slavernij, kolonialisme en wat er nog meer aan kan worden toegevoegd. Die zogenaamde schuld is tweeledig. Ten eerste de schuld van het toegebrachte leed waarvoor excuses dan wel restitutie in geld moeten komen. Ten tweede het hebben van privileges die (al dan niet aantoonbaar) berusten op een samenleving gebaseerd op racistische slavernij en kolonialisme. Volgens woke warriors zijn witte mensen zondebokken die moeten boeten voor hun historische schuld en onrechtmatige privileges." Op blz 63:

"Slavernij is niet iets uit het verleden, het bestaat nog steeds. Er zijn naar schatting meer dan veertig miljoen mensen die in slavernij leven op de wereld vandaag de dag. (En dat is zelfs meer dan het aantal slaven in de 19de eeuw). Aan slavernij uit het verleden is niets meer te doen, maar aan de huidige slavernij wel. Wie tegen slavernij is, die zet zich in voor het bevrijden van hedendaagse slaven en het verbeteren van hun lot. (...) Woke kijkt terug naar het verleden en lijkt uit op wraak. Beter is het om te trachten de wereld beter te maken en er samen het beste van te maken, ongeacht huidskleur en ongeacht afkomst.

(...) Door toedoen van woke, wordt geschiedenis een geschiedenis van westerse wanda-den." Op bladzij 65 schrijft hij: "Waar het Westen tot voor kort trots was op de Verlichting als de grootste stap die de mensheid als geheel ooit heeft gezet om zich te bevrijden van waanbeelden en dwang, komt deze nu in een kwaad daglicht te staan. Woke staat hiermee in het kamp van de anti-verlichting waarin illiberale conservatieve denkers zich ook bevin-den. Woke is in essentie ook niet voor vrijheid en gelijkheid van alle mensen. Woke is anti-intellectualistisch dogmatisch racisme." Op bladzijde 66 vervolgt Van den Berg als volgt:

"Bij woke (Foucault) zijn de onderdrukkers het (kapitalistische, racistische en kolonialis-tische) Westen en zijn de slachtoffers onder anderen mensen van kleur. De in woke kringen op handen gedragen denker Michel Foucault, die het machtsdenken centraal stelde, wordt niet gecanceld, zelfs niet nu blijkt dat hij praktiserend pedofiel was (...) en jonge jongens ronselde voor seks en ook niet omdat hij geen vrouwen bij zijn colleges wilde hebben."

Op de bladzijden 67/68 schrijft hij: "Karl Popper waarschuwde in 1945 met zijn boek The Open Society and Its Enemies voor de vijanden van de open samenleving. De vijanden van de open samenleving zijn legio, sommige vijanden worden moeilijker als zodanig herkend dan andere. Woke is zo'n op het oog onschuldige, maar gevaarlijke vijand van de open sa-menleving. (...) De culturele revolutie die woke voorstaat brengt het citaat van Popper in herinnering: 'De poging om de hemel op aarde te verwezenlijken, brengt (...) de hel voort'"

Mijn tweede reeks kanttekeningen
Het hele idee van erfzonden past bij onverdraagzame godsdiensten maar niet bij mensen-rechten. Die houden immers in dat niemand schuldig is omdat de voorouders iets misdaan zouden hebben. Wat Foucault betreft, is het terecht dat Van den Berg er op wijst dat hij handelde in strijd met zijn zijn eigen opvatting over het misbruik vanuit machtsdenken.

Ik wil daaraan toevoegen dat Foucault herhaaldelijk in de fout ging. Zo stelde hij dat het begrip 'homoseksualiteit' een medische uitvinding was om hen te manipuleren. Uit mijn proefschrift en mijn memoires blijkt dat het begrip juist ontwikkeld is vanuit de homo-beweging om de emancipatie te bevorderen. Foucault wist heel weinig van de historische homobeweging. En van de wereldwijde humanistische beweging. In mijn Tresoar-lezing maak ik duidelijk dat hij alleen maar de Franse Union Rationaliste kende waardoor zijn verwarring van het humanisme met dogmatisch rationalisme enigszins te verklaren is.

In de tekst tot nu toe heeft Van den Berg het over regenboogvlaggen. De meeste mensen denken dat het hier zou gaan om een groepsvlag. Dit misverstand is versterkt doordat sommigen ook zwart in de vlag willen verwerken. De regenboog is een symboolvlag: iedereen heeft het recht zichzelf te zijn. Toevoeging van kleuren heeft dus geen zin.






Naschrift. Racisme- en islamdiscussie
Deze groep berichten staat in de top tien van mijn blogberichten dankzij mijn reacties op het debat over Zwarte Piet: blogbericht 61 over Racisme?, nummer 224 over # MeToo (5) #IkOok (2) Een zwarte man als dader? (onder andere over de 'slag om Dokkum') en blog nummer 69 over Divagedrag tegen Zwarte Piet werkt averechts. Dit laatste bericht is nu ook beschikbaar in een Friese vertaling: Divagedrach tsjin Swarte Pyt wurket averjochts.

De soms vermeende discriminatie op grond van afkomst en godsdienst speelt ook een rol in blogbericht 70 over de Turkse troebelen (1) (de sterkste stijger in deze groep), nummer 110: Strategische blunders door 'antiracisten', het nummer 142: Turkse troebelen (2), het nummer 161: Turkse troebelen (3) en nummer 185: Turkse troebelen (4). Ook veel bekeken werden de blogberichten nummer 159: Boerkiniverbod? Naaktlopen! (1), nummer 160: Boerkiniverbod? Naaktlopen! (2)  en 170: Mijn tweede vlogbericht: boerkiniverbod?





Vlogberichten
Inmiddels zijn dertien vlogberichten verschenen:
1. Aanleiding memoires Rob Tielman, (het op twee na meest bekeken vlogbericht)
2. Boerkini's welkom op het naaktstrand, (het op een na meest bekeken vlogbericht)
3. Homo(zelf)haat(het op vier na meest bekeken vlogbericht)
4. Tegen homoporno en voor homo-erotiek, (met > 1500 het meest bekeken vlogbericht)
5. Geweld en preutsheid in de VS, (het minst bekeken vlogbericht)
6. Nederlandse en puriteinse tradities in de VS, (op vier na minst bekeken vlogbericht)
7. Frieslands 'iepen mienskip', (het meest bekeken Friese vlogbericht)
8. Friezen uitvinders poldermodel, (het gemiddeld bekeken Friese vlogbericht)
9. Atlas van Friesland(het minst bekeken Friese vlogbericht)
10. Homoseksualiteit en homocultuur, (het op drie na meest bekeken vlogbericht)
11. Internetdating homo's en beeldvorming, (het op drie na minst bekeken vlogbericht)
12. Misverstanden rond Europese Unie (het op een na minst bekeken vlogbericht)  en
13. Humanisme is niet het bestrijden van godsdienst. (het op twee na minst bekeken vlogbericht)