Op 1 april 2021 was het twintig jaar geleden dat in Nederland het huwelijk is opengesteld voor paren van gelijk geslacht. Dit was wereldwijd voor het eerst in de geschiedenis en dit voorbeeld is inmiddels in bijna dertig landen nagevolgd. Daarmee is het een van de beste principiële exportproducten van Nederland. In mijn boek met levensherinneringen (2016) 'Humanisme als zelfbeschikking' beschrijf ik in het kort de voorgeschiedenis. Hieronder vertel ik over ik mijn persoonlijke ervaringen rond deze openstelling van het huwelijk.
Recht op zelfbeschikking en gelijkberechtiging
Toen Herman en ik elkaar in 1972 leerden kennen, gingen wij vrijwel meteen samenwonen. In 1974 kochten wij samen een huis en daarom sloten wij bij een notaris een zogenoemd samenlevingscontract. Veel homo/lesbische leeftijdsgenoten vonden het kleinburgerlijk dat wij "huwelijkje gingen spelen." Dat sloeg helemaal nergens op omdat wij niet "mannetje en vrouwtje" speelden maar wij toen al een onderhandelingshuishouden vormden zoals veel sociale wetenschappers dat later gingen noemen. Daarin ontwikkelen partners onderling een taakverdeling op grond van eigen voorkeuren en niet van een vastliggend rolpatroon.
Deze kritiek werd onder gevoelsgenoten zelfs sterker toen wij pleegouders werden voor homojongens vanaf zestien jaar die door hun ouders verstoten waren. Het COC streefde er toen nog steeds naar om het huwelijk af te schaffen vanwege de ongelijke behandeling van ongehuwden. Mijn opvatting was en is dat zolang het huwelijk zou bestaan, die rechtsvorm open moest staan voor iedereen. Omdat aan een man wel werd toegestaan om met een vrouw te trouwen maar niet met een man, vond en vind ik dat een vorm van discriminatie op grond van geslacht, hetgeen toen al verboden was. Als columnist van de Gaykrant vanaf 1982 en voorzitter van Homostudies Utrecht van 1982 tot 1992 werkte ik mee aan de lobby om het huwelijk opengesteld te krijgen. Vanwege aids stierven in die tijd veel homo's en dat leidde vaak tot heel schrijnende toestanden omdat veel vriendenparen juridisch niets geregeld hadden. Homovijandige familieleden van de overledenen deden de vreselijkste dingen om van de langstlevende partners hun tragische levens nog ondragelijker te maken.
Belangrijk was de strategie om geen apart homohuwelijk te maken maar het bestaande huwelijk open te stellen. Dat was en is gebaseerd op het beginsel dat alle mensen het recht hebben om zelf zin en vorm te geven aan het eigen leven zolang zij het mensenrecht op zelfbeschikking van anderen niet aantasten. Het ging en gaat dus niet om een beperkt homo/lesbisch deelbelang maar om een beginsel dat voor iedereen van levensbelang is.
Gelijke behandeling is nog steeds niet bereikt
Het is daarom te betreuren het het onjuiste begrip 'homohuwelijk' nog steeds in veel media gebruikt wordt omdat zo'n apart huwelijk niet bestaat. Ook verder is er nog steeds niet sprake van een gelijke behandeling vergeleken met heteroseksuelen. Die worden immers niet op schoolpleinen en op straat uitgescholden of zelfs in elkaar geslagen vanwege hun seksualiteit. Een nadeel van de openstelling van het huwelijk is dat nogal wat Nederlanders denken dat de gelijke behandeling daardoor bereikt zou zijn. Dat is helaas nog steeds niet het geval. Kijk alleen maar naar de homo/lesbische afwezigheid in de meeste reclames. Of het wegkijken door de meeste omstanders als er sprake is van antihomogeweld. Of het meelachen als er homovijandige 'grapjes' worden gemaakt. Tot en met het gedogen van antihomogedrag in godsdienstige instellingen, soms zelfs met overheidsgeld bekostigd.
Naschrift. Mediakritiek
Het best bekeken in deze serie is nummer 226 over Terugblik op 2017: populismegolf gestopt (de grootste stijger in mijn hele blog). Dat wordt in populariteit gevolgd door de blognummers 80 over de World Press Photo 2014, het nummer 4 over Levensgevaarlijke preutsheid (de tweede stijger in deze serie), het nummer 277 over De fabel van de gele hesjes & klaagschaamte (de eerste stijger in deze serie), nummer 74 over Valse nichten, nummer 139 over Referendum? Schijnvertoning!, het nummer 34 over Vijf misverstanden over democratie (de derde stijger in deze groep), nr. 144 over de vraag: Is homo-nieuws geen nieuws? (1), het nummer 186 Populismegolf gestopt in Nederland en als tiende het nummer 184 over CDA-aanval op zelfbeschikking (1): Nederland is geen christelijk land.
Naschrift. Homoseksualiteit in Nederland
Als hoogste eindigde in deze serie het blogbericht nr. 51 over Homostudies (de grootste stijger in deze groep). Binnen deze categorie gevolgd door de berichten 114 over Identiteit als keuze (ook een grote stijger), nr. 78 over Homoseks en jongeren, nummer 144 over de vraag: Is homo-nieuws geen nieuws? (1), nummer 72 over Misleidend onderzoek ontstaan homoseksualiteit, nummer 60 over Homovoorlichting, nr. 128 over Homovluchtelingen, nummer 36 over Lesbisch ouderschap, het nummer 162 over Homovoorlichting op school moet beter en nummer 221 over #MeToo (2) Job Gosschalk. Uit deze blogberichten blijkt dat nog heel veel voorlichting over
homoseksualiteit gegeven moet worden. Een film die daar
zeer geschikt voor is: 'Jongens'. Dat geldt eveneens voor het filmpje 'In a Heartbeat'.
Naschrift. Mijn eigen homoverleden
Bovenaan staat blogbericht 32 over Mijn eerste vriendje. De andere berichten over mijn persoonlijk homoverleden die goed bekeken werden, waren nummer 45 over Gerard Reve & Antoine Bodar, 37 over Rampenzomer 1967, nummer 40 over Benno Premsela, een nieuwe vader, nummer 74 over Valse nichten (grootste stijger in deze serie), nummer 28 over mijn eigen Homojeugd, nummer 47 over een Leerzaam avontuur, nummer 108 over Homodok, Homologie, Urania, Vrolijk & Schorer, nummer 104 over Mijn rol in het COC en het nummer 39 over hoe ik werd Gered door een studentendecaan. Deze blogberichten zijn allemaal terug te vinden in mijn memoires ('Humanisme als zelfbeschikking') uit 2016.
Naschrift. Wereldwijde homovervolging
Het meest gelezen blogbericht hierover is nummer 29 over het homovijandige Rusland. Dat wordt in deze groep gevolgd door bericht 19 over de noodlottige Britse invloed op de wereldwijde homovervolging, door 4 over levensgevaarlijke preutsheid, door bericht 72 over het misleidend onderzoek naar het ontstaan van homoseksualiteit, door bericht 282 over Vaticaan is géén "homogemeenschap"! (grootste stijger in deze serie), door bericht 128 over homovluchtelingen, door bericht 64 over homohaters, door bericht 79 over Alan Turing (1912-1954), door bericht 281 over regenboogvlag sluit niemand buiten en door 148 over de grootste aanslag op een homo/lesbische bijeenkomst in Amerika in Orlando.
Wie behoefte heeft aan positieve berichten op dit gebied verwijs ik graag naar de alsmaar toenemende huwelijksgelijkberechtiging.
En ook naar mijn redenering dat door velen ten onrechte wordt
aangenomen dat bijbel- en koranteksten homoseksualiteit verbieden: zie hierover mijn
hoofdstuk over "Homoseksualiteit als toetssteen: islam, christendom en humanisme
onderling vergeleken" in: Bert Gasenbeek en Floris van den Berg (red);
Rob Tielman, een begeesterd humanist", uitgegeven door Uitgeverij Papieren Tijger (Breda 2010). Klik hier voor enkele bijbelse overwegingen om homohaat te bestrijden en hier voor enkele islamitische overwegingen die gelukkig een meer genuanceerde aandacht geven.
Vlogberichten
Inmiddels zijn dertien vlogberichten verschenen:
1. Aanleiding memoires Rob Tielman, (het op twee na meest bekeken vlogbericht)
2. Boerkini's welkom op het naaktstrand, (het op een na meest bekeken vlogbericht)
3. Homo(zelf)haat, (het op vier na meest bekeken vlogbericht)
4. Tegen homoporno en voor homo-erotiek, (met > 1000 het meest bekeken vlogbericht)
5. Geweld en preutsheid in de VS, (het minst bekeken vlogbericht)
6. Nederlandse en puriteinse tradities in de VS, (op vier na minst bekeken vlogbericht)
7. Frieslands 'iepen mienskip', (het meest bekeken Friese vlogbericht)
8. Friezen uitvinders poldermodel, (het gemiddeld bekeken Friese vlogbericht)
9. Atlas van Friesland, (het minst bekeken Friese vlogbericht)
10. Homoseksualiteit en homocultuur, (het op drie na meest bekeken vlogbericht)
11. Internetdating homo's en beeldvorming, (het op drie na minst bekeken vlogbericht)
12. Misverstanden rond Europese Unie (het op een na minst bekeken vlogbericht) en
13. Humanisme is niet het bestrijden van godsdienst. (het op twee na minst bekeken vlogbericht)
