Op 9 april 2024 zei populist Johan Derksen in het televisieprogramma 'Vandaag Inside' over GroenLinks/PvdA-Kamerlid Habtamu de Hoop op grond van zijn donkere huidskleur: "Hij is toch geen Fries, kom op zeg. (...) Ik ben toch ook geen Surinamer." Het Friese Kamerlid kwam op voor het behoud van de Friese taal. Daarover zei Derksen: "Hij staat uit zijn nek te lullen." Derksen vond dat De Hoop niet het recht had om voor het Fries op te komen.
Op 10 april 2024 reageerde het Kamerlid in vloeiend Fries (met Nederlandse ondertiteling) op internet: "Nou Johan, ik ben Fries. (...) Ik ben opgegroeid op een boerderij in Wommels. Opgevoed door twee Friese ouders. (...) Om heel eerlijk te zijn heb ik niet zoveel tijd en zin zin in deze flauwekul." Hij is geboren en te vondeling gelegd in Ethiopië en als baby geadopteerd door Friese ouders en volledig geïntegreerd als Fries in Friesland. Wat is dit?
Johan Derksen is onwetend, bevooroordeeld, anti-Fries en speelt niet op de bal
Johan Derksen is oud-voetballer en om in voetbaltermen te blijven verdient hij een rode kaart omdat hij niet op de bal speelt maar op de man. Als een tegenstander van geld voor het behoud van de Friese taal had hij met inhoudelijke argumenten moeten komen. Dat kon hij niet want hij blijkt niet op de hoogte van de betekenis van de Friese taal voor de Friese cultuur. Hieronder geef ik een overzicht van mijn blogberichten over de geschiedenis van Friesland en de Friese taal en cultuur. Ik vat dit kort samen in de onderstaande tekst.
Fries is geen ras. Friesland is wel een zelfgekozen 'iepen mienskip'
De Romeinen hadden het al over de bewoners van Frisia dat zich uitstrekte langs de Noord-zeekust. Op zijn grootst waren dit de heel lage gebieden van wat nu Frans-Vlaanderen tot Denemarken is. Achter duinen in door het water zeer kwetsbare gebieden die regelmatig overstroomden. Zij leefden op zelf gemaakte woonheuvels, terpen, zoals die nog te zien zijn in het nu Duitse Nord-Friesland: de Halligen. Een aantal kenmerken van die toenmalige bevolking: boeren, vissers en schippers, vrijgevochtenen, spraken een eigen taal, leefden niet feodaal, en waren door handel open voor contacten met anderen. De Romeinen zagen niets in die in hun ogen onbewoonbare gebieden en boven de Rijn werden die niet bezet. Zij voerden wel handel met hen en respecteerden hun behoorlijk vrijgevochten levensstijl.
Na de instorting van het Romeinse Rijk trokken veel inwoners van Frisia met de Angelen en Saksen naar Engeland. Het zuidelijke deel van Frisia werd van Vlaanderen, Zeeland tot wat nu Zuid-Holland is, bevolkt door Franken. De nieuwe bewoners van het overgebleven Frisia (West-Friesland, Friesland, de nu Groningse Ommelanden, Ost- en Nord-Friesland) pasten zich aan aan de eerder beschreven omstandigheden als terpbewoners, boeren, vissers en schippers, vrijgevochtenen, spraken een eigen taal, leefden niet feodaal, en waren door de handel open voor anderen. Als socioloog vind ik dat een belangrijk element van de Friese cultuur: niet de afstamming is allesbepalend maar de door de omstandigheden beïnvloede 'iepen mienskip'. De eigen Friese taal is daarin een bepalend kenmerk van de Friese cultuur.
In het Nedersaksische deel van Nederland overheerst historisch een veel feodalere en mede daardoor geslotener cultuur. Dat gaat soms gepaard met een anti-Friese houding, zoals bij Johan Derksen. In mijn ogen wordt met een zekere jaloezie gekeken naar de Friese 'iepen mienskip' en wordt die soms weggezet als arrogant en zoekend naar enige bevoorrechting. "Waarom krijgen wij voor onze streektalen geen extra geld en zij wel?". Het antwoord op die vraag is dat het Fries in het Nederlands en Europees recht een sterkere positie heeft.
Bij de toekenning van de Europese culturele hoofdstad aan Leeuwarden/Friesland was een vergelijkbare jaloezie te zien onder veel verliezers. Gelukkig is men in Europa kennelijk zich meer bewust van het unieke karakter van de 'iepen mienskip' dan in enkele andere delen van Nederland. Daar vinden sommigen het blijkbaar belangrijker dat men ergens geboren is dan dat men uit eigen vrije wil gekozen heeft voor een 'iepen mienskip' waar men niet achtergesteld wordt omdat men elders geboren is. Lang leve de Friese vrijheid.
Het Friese nationalisme is, anders dan de meeste nationalismen wereldwijd, open van karakter en minder vijandig tegenover mensen die er niet geboren zijn. Uit eigen ervaring en die van vele anderen kan ik melden dat je als nieuwkomer niet vijandig bejegend wordt.
Fries leren spreken is niet verplicht maar Fries leren verstaan wordt er wel zeer op prijs gesteld. Ik heb vele vergaderingen in het Fries bijgewoond en er werd geen enkel probleem gemaakt dat ik Nederlands sprak omdat mijn Fries een vreselijk "Holâns" accent heeft. Als oudere krijg ik de prachtige Friese drieklanken niet uit mijn mond. Ik heb in Friesland vele nieuwkomers met kleur meegemaakt die heel uitstekend Fries spreken (zoals Habtamu de Hoop) en volledig geïntegreerd zijn. Gesloten nationalisten vinden dat je niet meetelt als je elders geboren bent. En ook als je volledig geïntegreerd bent toch "uit je nek lult". Zoals ik nu duidelijk maak, is deze belediging meer op Derksen dan op De Hoop van toepassing. Dat geldt overigens ook voor Derksen's veelvuldige vrouw- en homovijandige uitlatingen.
Naschrift. Friesland
Het best bekeken blogbericht over Friesland blijft nummer 33 over de Friese taalvrede. Binnen deze groep zijn ook veel bekeken de blogberichten met nummer 114 over Identiteit als keuze (de grootste stijger in deze groep), met nummer 21 over It wrede paradys, met nummer 9 over Vlaanderen & Friesland, met nummer 81 over de Fryske taalfrede, met het nummer 258 over Vreedzaam Friesland (2), met nummer 143 over Friesland in mijn memoires, met nummer 224 over # MeToo (5) #IkOok (2) Een zwarte man als dader? , met nummer 109 over de Fryske taalfrede op 'e nij bedrige en op een gedeelde tiende plaats de nummers 176 over Friezen uitvinders poldermodel en de nieuwste binnenkomer met het nr. 266 over het onterechte proces tegen de zogenaamde 'blokkeer-Friezen'.
De Fryske webside It Nijs.frl besteedde aandacht aan mijn blog, onder andere door in het Fries vertaalde blogberichten te plaatsen: Divagedrach tsjin Swarte Pyt wurket averjochts, Fryslân yn myn tinzen en Nexit? Fryslânexit! Een leuke manier om Fries te leren lezen...
Vlogberichten
Inmiddels zijn dertien vlogberichten verschenen:
1. Aanleiding memoires Rob Tielman, (het op twee na meest bekeken vlogbericht)
2. Boerkini's welkom op het naaktstrand, (het op een na meest bekeken vlogbericht)
3. Homo(zelf)haat, (het op vier na meest bekeken vlogbericht)
4. Tegen homoporno en voor homo-erotiek, (met > 1000 het meest bekeken vlogbericht)
5. Geweld en preutsheid in de VS, (het minst bekeken vlogbericht)
6. Nederlandse en puriteinse tradities in de VS, (op vier na minst bekeken vlogbericht)
7. Frieslands 'iepen mienskip', (het meest bekeken Friese vlogbericht)
8. Friezen uitvinders poldermodel, (het gemiddeld bekeken Friese vlogbericht)
9. Atlas van Friesland, (het minst bekeken Friese vlogbericht)
10. Homoseksualiteit en homocultuur, (het op drie na meest bekeken vlogbericht)
11. Internetdating homo's en beeldvorming, (het op drie na minst bekeken vlogbericht)
12. Misverstanden rond Europese Unie (het op een na minst bekeken vlogbericht) en
13. Humanisme is niet het bestrijden van godsdienst. (het op twee na minst bekeken vlogbericht)
Geen opmerkingen:
Een reactie posten