zaterdag 28 juli 2018

254. Is Hongarije in gevaar?

In mijn memoires beschrijf ik mijn tiende vroegste herinnering. "De Hongaarse Opstand in 1956 maakte een grote indruk op me (...) vanwege (...) de wanhopige roep om hulp via de krakende radio, die ik nooit meer zal vergeten." Heel Nederland ontving toen Hongaarse vluchtelingen met open armen. Die herinnering maakt de huidige Hongaarse hekken tegen vluchtelingen des te schrijnender. Meteen nadat in 1989 het IJzeren Gordijn door Hongarije was opengeknipt om Oost-Duitse vluchtelingen door te laten, ging ik op bezoek in bevrijd Hongarije. Maar waarom verdwenen antisemitisme, vreemdelingen- en homohaat er niet?

Een eeuw van wraakzucht: de Eerste Wereldoorlog
Na vijf eeuwen onafhankelijkheid werd Hongarije bezet door Turkse troepen. Dat duurde van 1526 tot 1699 waarna Hongarije onder een Oostenrijks bewind stond. In 1867 werden Oostenrijk en Hongarije gelijkwaardige partners in een dubbelmonarchie. De Roemeense, Slowaakse, Kroatische en andere minderheden hadden in Hongarije maar beperkte rechten. Die namen wraak na de Eerste Wereldoorlog die door Duitsland, Oostenrijk-Hongarije en bondgenoten werd verloren. Het uitgangspunt van de overwinnaar VS was om volkeren zelfbeschikking te geven. Maar mede door Amerikaanse onkunde over Europa werd dit beginsel ernstig geschonden in het verdrag van Trianon van 4 juni 1920. Hongarije verloor tweederde van zijn grondgebied en 3,3 miljoen Hongaren kwamen in buurlanden terecht. 

Een eeuw van wraakzucht: de Tweede Wereldoorlog
Dit was een traumatische ervaring voor heel veel Hongaren. Tijdens mijn bezoeken aan Hongarije is dat telkens weer gebleken. Naar de cijfers van 2011 gaat het om 1.268.444 Hongaren in Roemenië, 458.467 in Slowakije, 253.899 in Servië, 156.600 in Oekraïne en tienduizenden in Kroatië, Slovenië en Oostenrijk. Het bondgenootschap van Hongarije met Hitler-Duitsland tijdens de Tweede Wereldoorlog leidde enkele jaren tot een tijdelijke teruggave van veel verloren gegane gebieden maar versterkte de wraakgevoelens van de niet-Hongaarse minderheden aldaar. De vrede van Parijs in 1947 bevestigde de meeste grenzen na Trianon. Onder communistisch bewind werd het trauma van Trianon onderdrukt en daardoor kwam het onverwerkt terug na 1989. Dat merkte ik al op mijn eerste bezoek.

Hongaars nationalisme
Zo bezocht ik de provinciestad Szeged in zuidoost Hongarije vlakbij de grens met toenmalig Joegoslavië en Roemenië. Vanuit mijn oer-Nederlandse achtergrond van vrijhandelsdenken verwachtte ik dat men de open grenzen zou toejuichen omdat men aan de buitenlanders kon gaan verdienen. Het tegendeel was het geval. De meeste Hongaren in Szeged moesten niets van bezoekers uit de buurlanden hebben want die werden gezien als onderdrukkers van de daar wonende Hongaren. Nederland heeft in de loop der eeuwen ook veel land en Nederlandstalige inwoners verloren. Ik noem aan onze zuidkant de Belgische en Frans-Vlamingen, en aan de oostkant inwoners van regio's Kleef, Bentheim en Oost-Friesland.

Ook Friesland is in de loop der eeuwen veel land en Friese inwoners verloren geraakt. In West-, Ost- en Nord-Friesland is tot aan de Deense grens nog altijd sprake van een levende Friese identiteit. Er is in het huidige Friesland geen sprake van wraakzucht maar juist van het tegendeel: een open identiteit die vreemdelingen verwelkomt zolang men de Friese cultuur respecteert. Van nieuwe bewoners wordt verwacht dat zij het Fries leren verstaan maar zij worden niet gedwongen het Fries te spreken of te schrijven. Waarom reageren Nederland en Friesland heel anders dan Hongarije op bedreigingen van hun identiteiten?

De Hongaarse verkiezingen van 8 april 2018
Mogelijke verklaringen kunnen wij vinden in de Hongaarse verkiezingen van 8 april 2018. In de eerste plaats is er de bedenkelijke rol van veel media die democratie opvatten als de dictatuur van een meerderheid, zelfs als dat een minderheid van alle stemgerechtigden is. Zie mijn vorige blogbericht over Polen. In Hongarije is iets soortgelijks aan de hand. De opkomst was 70%. De nationalistische partij kreeg 49,5 %. Dat is een minderheid van alle stemgerechtigden. Toch werd in veel media gesproken van een absolute meerderheid. Door het Hongaarse kiesstelsel ging het inderdaad om 133 van de 199 zetels. Dat is formeel dus democratisch als je democratie opvat als spelregels die een dictatuur van een minderheid mogelijk maken. Dan doet een minderheid van de kiesgerechtigden net alsof zij een echte meerderheid zijn en 'dus' de rechten van anderen mogen aantasten. Die kritiekloosheid van vele media is des te kwalijker omdat de heersende partij tegenspraak in de media probeert monddood te maken. Dit autoritaire gedrag past in het rijtje Poetin, ErdoganXi en Trump.
In Nederland en Friesland heeft in twee eeuwen nooit een meerderheidspartij bestaan en is er altijd zoveel mogelijk 'gepolderd' om een zo breed mogelijk draagvlak te ontwikkelen.

Deze Hongaarse mediamanipulatie wordt versterkt door misbruik te maken van hierboven genoemd trauma van Trianon. Eeuwen van vreemde overheersing wordt geprojecteerd op de Europese Unie. Terwijl Hongarije alleen maar baat heeft bij de EU. Hongarije betaalt jaarlijks minder dan een miljard euro aan de EU en krijgt daar € 4,5 miljard voor terug van de EU. En dan heb ik het nog niet eens over de economische kansen die de EU biedt. Of over de bescherming van ieders mensenrechten. Het inspelen op de angst voor dreigende vreemdelingen is een eeuwenoud recept voor machthebbers om aan de macht te blijven. Kijk maar naar het eeuwenoude lot van Joden als zondebokken in grote delen van Europa.

Nederland (en daarbinnen Friesland) werd onafhankelijk door een bevrijdingsoorlog tegen Spanje en beleefde daarna een Gouden Eeuw mede dankzij de vluchtelingen die er vrijheid zochten en vonden. Dat gaf het nodige zelfvertrouwen om vluchtelingen op te nemen en er daardoor beter van te worden. Hongarije heeft een dergelijke ervaring de afgelopen eeuw niet meegemaakt, integendeel. Het land voelt zich de speelbal van buitenlandse machten. Dan helpt het niet om de komst van vluchtelingen door de strot te duwen. Maar het helpt ook niet om de hulp aan vluchtelingen strafbaar te stellen zoals Hongarije nu dreigt te doen. Wat wel helpt is het besef te bevorderen dat Hongarije baat heeft bij buitenlanders die het land vooruit kunnen helpen. En dat mensenrechten en vrijheid van alle media, universiteiten, minderheden en niet-gouvernementele organisaties in ieders belang zijn.



Naschrift. Op 12 september 2018 stemde het Europees Parlement met meer dan twee derde meerderheid voor het eerst in de geschiedenis voor de artikel 7 procedure om Hongarije te bestraffen voor het aantasten van de democratische rechtsstaat. Op 14 oktober 2018 zond Lubach een video uit in het Hongaars met kritiek op de ontwikkelingen in Hongarije: dat werd een groot succes! Op 13 oktober 2019 verloor de nationalistische partij de burgemeestersverkiezingen in de hoofdstad Boedapest  en 10 van de 23 burgemeestersposten in grote steden.


Naschrift. Zie verder in deze serie: Nederland, Frankrijk, Groot-Brittannië, Duitsland, OostenrijkPolen, Italië, Griekenland, Zweden en Spanje.



Naschrift. Blog- en vlogberichten over Europese Unie
Eerder schreef en sprak ik over de Europese Unie in de berichten nummer 43, Europese Unie, voors en tegens, daarna blogbericht nummer 155, Onzin over de Europese Unie, gevolgd door blogbericht nummer 210, Misverstanden rond Europese Unie: twaalfde vlog, blogbericht nummer 228, Populismepreventie in Europese Unie, blogbericht, nummer 252, Is de Europese Unie in gevaar? en blogbericht nummer 253, Is Polen in gevaar?

Naschrift. Mediakritiek
Het best bekeken in deze serie is nummer 226 over Terugblik op 2017: populismegolf gestopt (de grootste stijger in mijn blog). Dat wordt in populariteit gevolgd door de blognummers 80 over de World Press Photo 2014, het nummer 139 over Referendum? Schijnvertoning!, nummer 74 over Valse nichten, nummer 186 Populismegolf gestopt in Nederland, nummer 34 over Vijf misverstanden over democratie, nummer 144 over de vraag: Is homo-nieuws geen nieuws? (1), nr. 184 over CDA-aanval op zelfbeschikking (1), bericht nummer 4 over Levensgevaarlijke preutsheid en nummer 63 over Mediamissers.


Naschrift. Vlogberichten
Inmiddels zijn dertien vlogberichten verschenen:
1. Aanleiding memoires Rob Tielman, (het op twee na meest bekeken vlogbericht)
2. Boerkini's welkom op het naaktstrand, (het op een na meest bekeken vlogbericht)
3. Homo(zelf)haat,  
4. Tegen homoporno en voor homo-erotiek, (het meest bekeken vlogbericht)
5. Geweld en preutsheid in de VS,
6. Nederlandse en puriteinse tradities in de VS,
7. Frieslands 'iepen mienskip', (het meest bekeken Friese vlogbericht)
8. Friezen uitvinders poldermodel,
9. Atlas van Friesland,  
10. Homoseksualiteit en homocultuur, (het op drie na meest bekeken vlogbericht)
11. Internetdating homo's en beeldvorming,
12. Misverstanden rond Europese Unie en
13. Humanisme is niet het bestrijden van godsdienst.



Geen opmerkingen:

Een reactie posten