In mijn memoires
beschrijf ik mijn tiende vroegste herinnering. "De Hongaarse Opstand in
1956 maakte een grote indruk op me (...) vanwege (...) de wanhopige roep
om hulp via de krakende radio, die ik nooit meer zal vergeten." Heel
Nederland ontving toen Hongaarse vluchtelingen met open armen. Die
herinnering maakt de huidige Hongaarse hekken tegen vluchtelingen des te
schrijnender. Meteen nadat in 1989 het IJzeren Gordijn door Hongarije
was opengeknipt om Oost-Duitse vluchtelingen door te laten, ging ik op
bezoek in bevrijd Hongarije. Maar waarom verdwenen
antisemitisme, vreemdelingen- en homohaat er niet?
Een eeuw van wraakzucht: de Eerste Wereldoorlog
Na
vijf eeuwen onafhankelijkheid werd Hongarije bezet door Turkse troepen.
Dat duurde van 1526 tot 1699 waarna Hongarije onder een Oostenrijks
bewind stond. In 1867 werden Oostenrijk en Hongarije gelijkwaardige
partners in een dubbelmonarchie. De Roemeense, Slowaakse, Kroatische en
andere minderheden hadden in Hongarije maar beperkte rechten. Die namen
wraak na de Eerste Wereldoorlog die door Duitsland, Oostenrijk-Hongarije
en bondgenoten werd verloren. Het uitgangspunt van de overwinnaar VS
was om volkeren zelfbeschikking te geven. Maar mede door Amerikaanse
onkunde over Europa werd dit beginsel ernstig geschonden in het verdrag
van Trianon van 4 juni 1920. Hongarije verloor tweederde van zijn
grondgebied en 3,3 miljoen Hongaren kwamen in buurlanden terecht.
Een eeuw van wraakzucht: de Tweede Wereldoorlog
Dit
was een traumatische ervaring voor heel veel Hongaren. Tijdens mijn
bezoeken aan Hongarije is dat telkens weer gebleken. Naar de cijfers van
2011 gaat het om 1.268.444 Hongaren in Roemenië, 458.467 in Slowakije,
253.899 in Servië, 156.600 in Oekraïne en tienduizenden in Kroatië,
Slovenië en Oostenrijk. Het bondgenootschap van Hongarije met
Hitler-Duitsland tijdens de Tweede Wereldoorlog leidde enkele jaren tot
een tijdelijke teruggave van veel verloren gegane gebieden maar
versterkte de wraakgevoelens van de niet-Hongaarse minderheden aldaar.
De vrede van Parijs in 1947 bevestigde de meeste grenzen na Trianon.
Onder communistisch bewind werd het trauma van Trianon onderdrukt en
daardoor kwam het onverwerkt terug na 1989. Dat merkte ik al op mijn
eerste bezoek.
Hongaars nationalisme
Zo
bezocht ik de provinciestad Szeged in zuidoost Hongarije vlakbij de
grens met toenmalig Joegoslavië en Roemenië. Vanuit mijn oer-Nederlandse
achtergrond van vrijhandelsdenken verwachtte ik dat men de open grenzen
zou toejuichen omdat men aan de buitenlanders kon gaan verdienen. Het
tegendeel was het geval. De meeste Hongaren in Szeged moesten niets van
bezoekers uit de buurlanden hebben want die werden gezien als
onderdrukkers van de daar wonende Hongaren. Nederland heeft in de loop
der eeuwen ook veel land en Nederlandstalige inwoners verloren. Ik noem
aan onze zuidkant de Belgische en Frans-Vlamingen, en aan de oostkant
inwoners van regio's Kleef, Bentheim en Oost-Friesland.
Ook
Friesland is in de loop der eeuwen veel land en Friese inwoners
verloren geraakt. In West-, Ost- en Nord-Friesland is tot aan de Deense
grens nog altijd sprake van een levende Friese identiteit. Er is in het
huidige Friesland
geen sprake van wraakzucht maar juist van het tegendeel: een open
identiteit die vreemdelingen verwelkomt zolang men de Friese cultuur
respecteert. Van nieuwe bewoners wordt verwacht dat zij het Fries leren
verstaan maar zij worden niet gedwongen het Fries te spreken of te
schrijven. Waarom reageren Nederland en Friesland heel anders dan
Hongarije op bedreigingen van hun identiteiten?
De Hongaarse verkiezingen van 8 april 2018
Mogelijke verklaringen kunnen wij vinden in de Hongaarse verkiezingen van 8 april 2018.
In de eerste plaats is er de bedenkelijke rol van veel media die
democratie opvatten als de dictatuur van een meerderheid, zelfs als dat
een minderheid van alle stemgerechtigden is. Zie mijn vorige blogbericht
over Polen.
In Hongarije is iets soortgelijks aan de hand. De opkomst was 70%. De
nationalistische partij kreeg 49,5 %. Dat is een minderheid van alle
stemgerechtigden. Toch werd in veel media gesproken van een absolute
meerderheid. Door het Hongaarse kiesstelsel ging het inderdaad om 133
van de 199 zetels. Dat is formeel dus democratisch als je democratie
opvat als spelregels
die een dictatuur van een minderheid mogelijk maken. Dan doet een
minderheid van de kiesgerechtigden net alsof zij een echte meerderheid
zijn en
'dus' de rechten van anderen mogen aantasten. Die kritiekloosheid van
vele media is des te kwalijker omdat de heersende partij tegenspraak in
de media probeert monddood te maken. Dit autoritaire gedrag past in het
rijtje Poetin, Erdogan, Xi en Trump.
In Nederland en Friesland heeft in twee eeuwen nooit een meerderheidspartij bestaan en is er altijd zoveel mogelijk 'gepolderd' om een zo breed mogelijk draagvlak te ontwikkelen.
Deze
Hongaarse mediamanipulatie wordt versterkt door misbruik te maken van
hierboven genoemd trauma van Trianon. Eeuwen van vreemde overheersing
wordt geprojecteerd op de Europese Unie. Terwijl Hongarije alleen maar
baat heeft bij de EU. Hongarije betaalt jaarlijks minder dan een miljard
euro aan de EU en krijgt daar € 4,5 miljard voor terug van de EU. En
dan heb ik het nog niet eens over de economische kansen die de EU biedt.
Of over de bescherming van ieders mensenrechten. Het inspelen op de
angst voor dreigende vreemdelingen is een eeuwenoud recept voor
machthebbers om aan de macht te blijven. Kijk maar naar het eeuwenoude
lot van Joden als zondebokken in grote delen van Europa.
Nederland
(en daarbinnen Friesland) werd onafhankelijk door een bevrijdingsoorlog
tegen Spanje en beleefde daarna een Gouden Eeuw mede dankzij de
vluchtelingen die er vrijheid zochten en vonden. Dat gaf het nodige
zelfvertrouwen om vluchtelingen op te nemen en er daardoor beter van te
worden. Hongarije heeft een dergelijke ervaring de afgelopen eeuw niet
meegemaakt, integendeel. Het land voelt zich de speelbal van
buitenlandse machten. Dan helpt het niet om de komst van vluchtelingen
door de strot te duwen. Maar het helpt ook niet om de hulp aan
vluchtelingen strafbaar te stellen zoals Hongarije nu dreigt te doen.
Wat wel helpt is het besef te bevorderen dat Hongarije baat heeft bij
buitenlanders die het land vooruit kunnen helpen. En dat mensenrechten
en vrijheid van alle media, universiteiten, minderheden en
niet-gouvernementele organisaties in ieders belang zijn.
Naschrift. Op 12 september 2018 stemde het Europees Parlement met meer dan twee derde meerderheid voor het eerst in de geschiedenis voor de artikel 7 procedure om Hongarije te bestraffen voor het aantasten van de democratische rechtsstaat. Op 14 oktober 2018 zond Lubach een video uit in het Hongaars met kritiek op de ontwikkelingen in Hongarije: dat werd een groot succes! Op 13 oktober 2019 verloor de nationalistische partij de burgemeestersverkiezingen in de hoofdstad Boedapest en 10 van de 23 burgemeestersposten in grote steden.
Naschrift. Zie verder in deze serie: Nederland, Frankrijk, Groot-Brittannië, Duitsland, Oostenrijk, Polen, Italië, Griekenland, Zweden en Spanje.
Naschrift. Blog- en vlogberichten over Europese Unie
Eerder schreef en sprak ik over de Europese Unie in de berichten nummer 43, Europese Unie, voors en tegens, daarna blogbericht nummer 155, Onzin over de Europese Unie, gevolgd door blogbericht nummer 210, Misverstanden rond Europese Unie: twaalfde vlog, blogbericht nummer 228, Populismepreventie in Europese Unie, blogbericht, nummer 252, Is de Europese Unie in gevaar? en blogbericht nummer 253, Is Polen in gevaar?
Naschrift. Mediakritiek
Het best bekeken in deze serie is nummer 226 over Terugblik op 2017: populismegolf gestopt (de grootste stijger in mijn blog). Dat wordt in populariteit gevolgd door de blognummers 80 over de World Press Photo 2014, het nummer 139 over Referendum? Schijnvertoning!, nummer 74 over Valse nichten, nummer 186 Populismegolf gestopt in Nederland, nummer 34 over Vijf misverstanden over democratie, nummer 144 over de vraag: Is homo-nieuws geen nieuws? (1), nr. 184 over CDA-aanval op zelfbeschikking (1), bericht nummer 4 over Levensgevaarlijke preutsheid en nummer 63 over Mediamissers.
Naschrift. Vlogberichten
Inmiddels zijn dertien vlogberichten verschenen:
1. Aanleiding memoires Rob Tielman, (het op twee na meest bekeken vlogbericht)
2. Boerkini's welkom op het naaktstrand, (het op een na meest bekeken vlogbericht)
3. Homo(zelf)haat,
4. Tegen homoporno en voor homo-erotiek, (het meest bekeken vlogbericht)
5. Geweld en preutsheid in de VS,
6. Nederlandse en puriteinse tradities in de VS,
7. Frieslands 'iepen mienskip', (het meest bekeken Friese vlogbericht)
8. Friezen uitvinders poldermodel,
9. Atlas van Friesland,
10. Homoseksualiteit en homocultuur, (het op drie na meest bekeken vlogbericht)
11. Internetdating homo's en beeldvorming,
12. Misverstanden rond Europese Unie en
13. Humanisme is niet het bestrijden van godsdienst.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten