zaterdag 27 februari 2021

385. Wordt de Nederlandse politiek linkser?

Voor mijn buitenlandse lezers: op 17 maart 2021 vinden in Nederland verkiezingen plaats voor de Tweede Kamer. In het dagblad Trouw van 17 februari 2021 staat op de voorpagina een verslag van een onderzoek naar de partijprogramma's van de politieke partijen. De kop boven het artikel luidt: "Politieke partijen schuiven massaal op naar links." Hoe zit dat?

Citaat uit het artikel: "Misschien zat er toch een kern van waarheid in de uitspraak van Mark Rutte aan het begin van de coronacrisis. 'We zijn natuurlijk een land dat in de kern diep-socialistisch is', zei de premier in april vorig jaar. Nu de verkiezingen naderen en de verkiezingsprogramma's zijn afgetimmerd, blijken de politieke partijen massaal naar links opgeschoven op economisch gebied, een enkele uitzondering daargelaten. De meeste partijen zijn ook op cultureel gebied progressiever geworden. (...) Voor de verlinksing van het politieke landschap en de bijbehorende waardering voor een sterke rol van de overheid is voornamelijk de coronacrisis verantwoordelijk. Maar de trend dat partijen linkser worden - of 'minder rechts' - is al langer gaande, stelt André Krouwel, politicoloog aan de Vrije Universiteit en bedenker van het Kieskompas. (...) Een laatste doorzettende trend is dat partijen zich groeperen langs de diagonaal: van links én progressief tot rechts én conservatief. Dit jaar onttrekt alleen de PVV zich hieraan en zoekt nadrukkelijk de linkse, conservatieve kiezers op, mensen die zich economisch en cultureel bedreigd voelen."

Over de zorg denkt ook de rechtse kiezer links
Ook in Trouw staat op 23 februari 2021 op de voorpagina een onderzoeksverslag onder de kop: "Over de zorg denkt ook de rechtse kiezer links." Ik citeer: "De coronacrisis is voor kiezers van links tot rechts het moment voor een definitief afscheid van de marktwerking in de zorg. Van de kiezers wil 81 procent dat de overheid weer de regie neemt. (...) Vooral bij de liberale of rechtse partijen halen kiezers hun partij 'links' in, als het gaat om zorg. Zo vindt 71 procent van de VVD- en D66-kiezers dat de overheid de regie weer moet overnemen van de verzekeraars." Ook vinden kiezers van rechtse partijen meer dan de partijleidingen dat de salarissen van de medewerkers in de zorg flink omhoog moeten.

Mediakritiek
In mijn blogserie over mediakritiek (zie naschrift hieronder) wijs ik er op dat de meeste media, uit angst om links gevonden te worden, meer aandacht besteden aan verrechtsing dan aan verlinksing in de Nederlandse politiek. Hieruit blijkt dus zo maar weer eens hoe belangrijk sociologisch onderzoek is om de vertekening in de meeste media te corrigeren. Dat geldt ook voor het coronabeleid dat in de eindeloze talkshows onder vuur ligt terwijl een meerderheid van de bevolking er achter staat. Goed nieuws blijkt dus toch nieuws.

Nederlandse verkiezingen
Uit mijn blogserie over Nederlandse verkiezingen (zie naschrift hieronder) blijkt dat veel ontwikkelingen bij vorige vorige verkiezingen gedurende de komende verkiezingen weer terugkeren. Maar er is een opvallend verschil. In blogbericht 190: Regeringsvorming in Nederland (4) over het links/progressieve misverstand, wees ik er op dat linkse partijen in het verleden vaak tevergeefs dachten een meerderheid achter zich te kunnen krijgen. Inmiddels hebben zij begrepen dat dit uiterst onwaarschijnlijk is. Wat wel lukt, is er voor te zorgen dat er niet zonder linkse partijen geregeerd kan worden. Die strategie blijkt te werken als men samenwerkt. Samengaan is daarvoor niet nodig omdat de meerwaarde in aantallen nieuwe stemmers klein is door de onderlinge verschillen tussen de partijen.

De 'kloof' is minder groot dan men denkt
In blogbericht nummer 182: 'De kloof' bestaat niet in Nederland, bestrijd ik dat de kloof tussen kiezers en politiek in Nederland groot zou zijn. Dat blijkt uit het feit dat er meer partijen dan ooit aan de verkiezingen deelnemen. Velen denken dat de bestuurbaarheid daardoor te klein zou worden. Maar de noodzaak om samen te werken is groot. Het streven naar een tweepartijenstelsel vergroot de kloof en het uitvergroten van tegenstellingen zoals steeds blijkt uit de verkiezingen in de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk.

Nederlandse politiek is stabiel in de peilingen
Wie naar de meeste media kijkt, krijgt de indruk dat Nederland overloopt van onrust. Wie echter kijkt naar onderzoek krijgt een heel andere indruk. Ook uit de peilingen blijkt dat de Nederlandse politieke voorkeuren heel stabiel zijn. Het wordt tijd dat de meeste media zich wat minder laten leiden door sensatiezucht en de gebruikelijke waan van de dag. De Groene Amsterdammer van 18 februari 2021 vat de Nederlandse economische consensus aldus samen: "Werk en ondernemerschap moeten beloond worden, maar te veel van het surplus dat we met z'n allen produceren gaat naar een kleine groep die er niets voor doet."






Naschrift.

Het dagblad Trouw van 29 maart 2021 opent met de grote kop "Nederlander werd in het coronajaar zelfs iets tevredener". Ik citeer uit het artikel over een nieuw rapport van het Centraal Bureau voor de Statistiek: "Het aantal ondervraagden dat het eigen welzijn een hoog cijfer geeft, een zeven of hoger, steeg vorig jaar met 2 procent, naar 66 procent. Het aantal dat zichzelf een vier of lager geeft, daalde licht, van 2,8 procent in 2019 naar 2,6 procent vorig jaar. (...) Het zou goed kunnen dat ondervraagden zo tevreden zijn omdat ze beseffen dat het in deze tijd veel erger kan. (...) Er is ook gevraagd naar het vertrouwen in de samenleving en instituties. Dat is flink toegenomen, vooral het vertrouwen in de Tweede Kamer, van 39 procent in 2019 naar 52 procent vorig jaar. (...) Al sinds 2014 neemt het vertrouwen in instituties toe. Dat mensen vorig jaar veel vertrouwen hadden in de overheid, is opvallend, omdat je in de media vaak mensen hoort die dat vertrouwen juist niet hebben. In ons onderzoek is dat maar een marginale groep." Diezelfde dag om 13 uur bekeek via Google hoeveek media dit bericht prominent berichtten: ik vond geen enkel voorbeeld. Waarmee mijn stelling in de blogserie met mediakritiek is bevestigd: goed nieuws is geen nieuws en de sociale werkelijkheid wordt negatiever voorgesteld dan zij is.






Naschrift. Mediakritiek
Het best bekeken in deze serie is nummer 226 over  Terugblik op 2017: populismegolf gestopt (de grootste stijger in mijn hele blog). Dat wordt in populariteit gevolgd door de blognummers 80 over de World Press Photo 2014, het nummer 4 over Levensgevaarlijke preutsheid (de tweede stijger in deze serie), het nummer 277 over De fabel van de gele hesjes & klaagschaamte (de eerste stijger in deze serie), nummer 74 over Valse nichten, nummer 139 over Referendum? Schijnvertoning!, het nummer 34 over Vijf misverstanden over democratie (de derde stijger in deze groep), nr. 144 over de vraag: Is homo-nieuws geen nieuws? (1), het nummer 186 Populismegolf gestopt in Nederland en als tiende het nummer 184 over CDA-aanval op zelfbeschikking (1): Nederland is geen christelijk land.




Naschrift. Verkiezingen in Nederland
Dit blogbericht past in mijn blogserie over de Nederlandse verkiezingen en de gevolgen ervan. Daarin verschenen eerder de blogberichten 179: Moreel leiderschap: wat is dat?, nummer 180: Referendum? Schijnvertoning! (2), nummer 181: De anti-elite-paradox, nummer 182: 'De kloof' bestaat niet in Nederland, nummer 183: "Wij worden niet gehoord!": klopt dat wel? en nummer 184: CDA-aanval op zelfbeschikking (veel gelezen).

Zie voor mijn reactie op de uitslag van de verkiezingen blogbericht 186: Populismegolf gestopt in Nederland (dit bericht is hiervan het meest gelezen), 187: Regeringsvorming in Nederland (1) over het belang van het oeroude poldermodel, 188: Regeringsvorming in Nederland (2) over het divagedrag van kiezers, 189: Regeringsvorming in Nederland (3) over het consumentengedrag van kiezers, 190: Regeringsvorming in Nederland (4) over het links/progressieve misverstand, 191: Regeringsvorming in Nederland (5) over het belang van samenwerkingsstrategieën, 192: Regeringsvorming in Nederland (6) over het belang van het maatschappelijk middenveld, en als laatste blogbericht in deze serie nummer 199: Regeringsvorming in Nederland (7) over de duur van de kabinetsformatie.

Hierna volgde een nieuwe serie over de staat van Nederland met blogbericht 211, Is de gekozen burgemeester ondemocratisch?, bericht 212, CDA-aanval op zelfbeschikking (2), blogbericht 226, Terugblik op 2017: populismegolf gestopt (het best bekeken in 2017 en 2018), blogbericht 227, Populismepreventie in Nederland, bericht 233, Referendum: aanval op democratie (1), bericht 234, Red de benoemde burgemeester!, blogbericht 235, Wat te doen met het "sleepwet"-referendum?, blogbericht 236, Verkiezingen van 21 maart 2018 hoopgevend, blogbericht 238, Nederlanders worden optimistischer!, blogbericht 265, Referendum: aanval op democratie (2), bericht 273, Homo/lesbische (on)veiligheid in Nederland, blogbericht 275, Staatscommissie parlementair stelsel Nederland, blogbericht 276, Nederland ontkerkelijkt snel, en blogbericht 277, De fabel van de gele hesjes & klaagschaamte (het begrip klaagschaamte heeft Google bereikt!).




Vlogberichten
Inmiddels zijn dertien vlogberichten verschenen:
1. Aanleiding memoires Rob Tielman, (het op twee na meest bekeken vlogbericht)
2. Boerkini's welkom op het naaktstrand, (het op een na meest bekeken vlogbericht)
3. Homo(zelf)haat(het op vier na meest bekeken vlogbericht)
4. Tegen homoporno en voor homo-erotiek, (met > 1000 het meest bekeken vlogbericht)
5. Geweld en preutsheid in de VS, (het minst bekeken vlogbericht)
6. Nederlandse en puriteinse tradities in de VS, (op vier na minst bekeken vlogbericht)
7. Frieslands 'iepen mienskip', (het meest bekeken Friese vlogbericht)
8. Friezen uitvinders poldermodel, (het gemiddeld bekeken Friese vlogbericht)
9. Atlas van Friesland(het minst bekeken Friese vlogbericht)
10. Homoseksualiteit en homocultuur, (het op drie na meest bekeken vlogbericht)
11. Internetdating homo's en beeldvorming, (het op drie na minst bekeken vlogbericht)
12. Misverstanden rond Europese Unie (het op een na minst bekeken vlogbericht)  en
13. Humanisme is niet het bestrijden van godsdienst. (het op twee na minst bekeken vlogbericht)