Op 4 mei 2021 hield André van Duin de lezing tijdens de Dodenherdenking op de Dam in Amsterdam. Vorig jaar werd die lezing uitgsproken door de koning, dus ik was benieuwd.
Citaat uit lezing André van Duin tijdens Dodenherdenking op de Dam in Amsterdam
"Ik woon nu ruim 30 jaar in deze stad. Toch ben ik op 4 mei nog nooit naar de doden-herdenking op deze Dam geweest. In plaats daarvan loop ik altijd naar de Westermarkt, niet zo ver hier vandaan. Daar ligt op het pleintje achter de Westerkerk, nog een oorlogs-monument. Niet zo groot als dit, maar wel net zo indrukwekkend, het Homomonument.
Ook daar zijn vanavond, net als hier, om 8 uur de vele doden herdacht. Drie grote roze driehoeken op de grond, vormen het symbool van discriminatie en vernedering. Er liggen daar altijd bloemen, het hele jaar door. Op het monument staat een dicht-regel, van de joodse schrijver Jacob Israël de Haan: ’Naar Vriendschap, Zulk Een Mateloos Verlangen’.
Het feit dat wij in Nederland sinds 1987, als eersten in de wereld, zo’n monument hebben, tekent onze vrijheid… De Vrijheid dat iedereen hier zichzelf mag zijn. (...) De Nederlandse grondwet ademt verdraagzaamheid en tolerantie. Je kunt hier over het algemeen doen en laten wat je wilt, en zeggen wat je wilt… Je bent hier vrij. Vrij met de oorlog als het negatief, van de kleurenfoto van de vrede." Tot zover dit citaat van André van Duin.
Mijn eerdere betrokkenheid bij de Dodenherdenking op de Dam 1987-1991
Eerst een stukje geschiedenis over mijn eerdere betrokkenheid bij de Dodenherdenking op de Dam. Ik citeer hieronder uit mijn memoires ('Humanisme als zelfbeschikking') uit 2016.
"Nadat ik bij mijn afscheid als voozitter van het Humanistisch Verbond geridderd was tot Officier in de Orde van Oranje-Nassau, werd ik door de toenmalige minister-president Lubbers gevraagd voor een overleg in het Torentje. Ik kende hem al, omdat ik hem als gastspreker had uitgenodigd voor de viering van het veertigjarig jubileum van het HV in 1986 in het Concertgebouw in Amsterdam. Hij had kennis genomen van mijn activiteiten om de doodgezwegen homovervolging in de Tweede Wereldoorlog beter in kaart te brengen. Hij vroeg mij daarom of ik lid wilde worden van het Nationaal Comité 4 en 5 mei. Ik was daartoe bereid. Mij viel op dat onder de oudste generatie die de oorlog nog had meegemaakt mijn komst als openlijke homoseksueel in dit Comité niet erg op prijs werd gesteld. Tegelijkertijd wist ik mij verzekerd van de steun van Judith Belinfante (1943), van 1987 tot 1991 voorzitster van het Comité. Ik ben blij dat ik van 1987 tot 1992 mijn bijdrage heb kunnen leveren aan het levend houden van deze herdenkingen. De Dodenherdenking op de Dam in Amsterdam vond ik zeer indrukwekkend om bij te wonen." Tot zover dit citaat.
Wat maakt deze lezing van André van Duin zo bijzonder?
In de lezingen tijdens de Dodenherdenkingen op de Dam werd niet eerder zoveel aandacht besteed aan het Homomonument. Af en toe werden de homoseksuelen even genoemd in opsommingen van groepen vervolgden. Maar een verwijzing naar de roze driehoek in de concentratiekampen kan ik mij in al die jaren niet herinneren. Uit de zeer vele positieve reacties op deze lezing blijkt hoezeer zijn aandacht voor het Homomonument op prijs wordt gesteld. In de afgelopen tientallen jaren was er in de meeste media meer aandacht voor de vooroordelen bevestigende Amsterdamse blootboten dan voor het Homomonument.
Doel van het Nederlandse Homomonument is alle homoseksuele mannen en vrouwen die vervolgd zijn vanwege hun geaardheid te herdenken en betrokkenen te steunen in hun strijd voor gelijkberechtiging. Anders dan bij de Dodenherdenking op de Dam gaat het bij het Homomonument dus om vervolgden van alle tijden en plaatsen. Dat verklaart ook de wereldwijde belangstelling voor dit monument. En de bijeenkomsten bij dit monument als er gedemonstreerd wordt tegen homovervolgingen elders in de wereld. Dankzij André van Duin is er nu meer aandacht voor dit wereldwijd bijzondere gedenkteken in Nederland.
Naschrift. Mediakritiek
Het best bekeken in deze serie is nummer 226 over Terugblik op 2017: populismegolf gestopt (de grootste stijger in mijn hele blog). Dat wordt in populariteit gevolgd door de blognummers 80 over de World Press Photo 2014, het nummer 4 over Levensgevaarlijke preutsheid (de tweede stijger in deze serie), het nummer 277 over De fabel van de gele hesjes & klaagschaamte (de eerste stijger in deze serie), nummer 74 over Valse nichten, nummer 139 over Referendum? Schijnvertoning!, het nummer 34 over Vijf misverstanden over democratie (de derde stijger in deze groep), nr. 144 over de vraag: Is homo-nieuws geen nieuws? (1), het nummer 186 Populismegolf gestopt in Nederland en als tiende het nummer 184 over CDA-aanval op zelfbeschikking (1): Nederland is geen christelijk land.
Naschrift. Homoseksualiteit in Nederland
Als hoogste eindigde in deze serie het blogbericht nr. 51 over Homostudies (de grootste stijger in deze groep). Binnen deze categorie gevolgd door de berichten 114 over Identiteit als keuze (ook een grote stijger), nr. 78 over Homoseks en jongeren, nummer 144 over de vraag: Is homo-nieuws geen nieuws? (1), nummer 72 over Misleidend onderzoek ontstaan homoseksualiteit, nummer 60 over Homovoorlichting, nr. 128 over Homovluchtelingen, nummer 36 over Lesbisch ouderschap, het nummer 162 over Homovoorlichting op school moet beter en nummer 221 over #MeToo (2) Job Gosschalk. Uit deze blogberichten blijkt dat nog heel veel voorlichting over
homoseksualiteit gegeven moet worden. Een film die daar
zeer geschikt voor is: 'Jongens'. Dat geldt eveneens voor het filmpje 'In a Heartbeat'.
Naschrift. Mijn eigen homoverleden
Bovenaan staat blogbericht 32 over Mijn eerste vriendje. De andere berichten over mijn persoonlijk homoverleden die goed bekeken werden, waren nummer 45 over Gerard Reve & Antoine Bodar, 37 over Rampenzomer 1967, nummer 40 over Benno Premsela, een nieuwe vader, nummer 74 over Valse nichten (grootste stijger in deze serie), nummer 28 over mijn eigen Homojeugd, nummer 47 over een Leerzaam avontuur, nummer 108 over Homodok, Homologie, Urania, Vrolijk & Schorer, nummer 104 over Mijn rol in het COC en het nummer 39 over hoe ik werd Gered door een studentendecaan. Deze blogberichten zijn allemaal terug te vinden in mijn memoires ('Humanisme als zelfbeschikking') uit 2016.
Naschrift. Wereldwijde homovervolging
Het meest gelezen blogbericht hierover is nummer 29 over het homovijandige Rusland. Dat wordt in deze groep gevolgd door bericht 19 over de noodlottige Britse invloed op de wereldwijde homovervolging, door 4 over levensgevaarlijke preutsheid, door bericht 72 over het misleidend onderzoek naar het ontstaan van homoseksualiteit, door bericht 282 over Vaticaan is géén "homogemeenschap"! (grootste stijger in deze serie), door bericht 128 over homovluchtelingen, door bericht 64 over homohaters, door bericht 79 over Alan Turing (1912-1954), door bericht 281 over regenboogvlag sluit niemand buiten en door 148 over de grootste aanslag op een homo/lesbische bijeenkomst in Amerika in Orlando.
Wie behoefte heeft aan positieve berichten op dit gebied verwijs ik graag naar de alsmaar toenemende huwelijksgelijkberechtiging.
En ook naar mijn redenering dat door velen ten onrechte wordt
aangenomen dat bijbel- en koranteksten homoseksualiteit verbieden: zie hierover mijn
hoofdstuk over "Homoseksualiteit als toetssteen: islam, christendom en humanisme
onderling vergeleken" in: Bert Gasenbeek en Floris van den Berg (red);
Rob Tielman, een begeesterd humanist", uitgegeven door Uitgeverij Papieren Tijger (Breda 2010). Klik hier voor enkele bijbelse overwegingen om homohaat te bestrijden en hier voor enkele islamitische overwegingen die gelukkig een meer genuanceerde aandacht geven.
Vlogberichten
Inmiddels zijn dertien vlogberichten verschenen:
1. Aanleiding memoires Rob Tielman, (het op twee na meest bekeken vlogbericht)
2. Boerkini's welkom op het naaktstrand, (het op een na meest bekeken vlogbericht)
3. Homo(zelf)haat, (het op vier na meest bekeken vlogbericht)
4. Tegen homoporno en voor homo-erotiek, (met > 1000 het meest bekeken vlogbericht)
5. Geweld en preutsheid in de VS, (het minst bekeken vlogbericht)
6. Nederlandse en puriteinse tradities in de VS, (op vier na minst bekeken vlogbericht)
7. Frieslands 'iepen mienskip', (het meest bekeken Friese vlogbericht)
8. Friezen uitvinders poldermodel, (het gemiddeld bekeken Friese vlogbericht)
9. Atlas van Friesland, (het minst bekeken Friese vlogbericht)
10. Homoseksualiteit en homocultuur, (het op drie na meest bekeken vlogbericht)
11. Internetdating homo's en beeldvorming, (het op drie na minst bekeken vlogbericht)
12. Misverstanden rond Europese Unie (het op een na minst bekeken vlogbericht) en
13. Humanisme is niet het bestrijden van godsdienst. (het op twee na minst bekeken vlogbericht)
