zaterdag 31 juli 2021

407. Doorgeslagen digitalisering

Omdat ik in augustus 75 word, moest ik voor de verlenging van mijn rijbewijs nu gekeurd worden. Die keuringen bij een andere huisarts en een oogarts verliepen zonder problemen. Zij vulden de gevraagde gegevens digitaal in en ik kreeg daarvan een afschrift. Geen reden tot klagen dus. Maar over de rol van de overheid valt wel wat op te merken. Onze overheid dringt er op aan om een DigiD aan te vragen. Daarvoor is het wel vereist om een adres op internet te hebben en een mobieltje met sms-functie. Zolang niet in de Grondwet staat dat iedere burger dat moet hebben, mag DigiD dus niet opgelegd worden. Daarom ging ik naar het bijkantoor van de gemeente Súdwest-Fryslân in Bolsward en daar bleek dat ik alleen met een bankpas kon betalen. Dat is in strijd met de Grondwet omdat contant geld een wettig betaalmiddel is. Ik kreeg een formulier dat ik naar waarheid invulde. De instantie die gaat over onze rijbewijzen, cbr, stuurde een bericht terug dat ik mijn telefoonnummer niet had ingevuld. Omdat ik overal een kopie van maak, kon ik zien dat dit een regelrechte leugen was. Ik had echter een streepje gezet tussen het kengetal en mijn eigen nummer. Waaruit maar weer blijkt dat het toch wel heel handig is dat er een echt mens is die even checkt of een computer terecht problemen maakt. Het cbr maakte het nog bonter want op zoek naar een door hen erkende oogarts moest ik een pdf-bestand downloaden. Echt geen enkele overheidsinstelling mag burgers dwingen een commerciëel product te gebruiken.

Welke burgerrechten worden hier bedreigd?
Nu kan iemand zeggen: "waar maak je je druk over?". Maar de toeslagenaffaire heeft immers duidelijk gemaakt dat een 'fout' geplaatst vinkje rampzalige gevolgen kan hebben als alles via computers gaat er er niemand verder naar kijkt. Daarom zet ik hieronder op een rijtje welke burgerrechten in gevaar zijn door een doorgeslagen digitalisering. Burgers hebben het recht dat er een overheidsloket beschikbaar is en dat niet alle contacten met burgers uitsluitend via computers geregeld worden. Burgers hebben het recht dat als een computer problemen ziet iemand er naar kijkt of dat wel echt terecht is. Dat recht op een persoonlijk contact met de landelijke of plaatselijke overheid hoeft niet alleen via een loket te lopen maar kan ook via de telefoon of via een internetadres verlopen. De overheid mag zich niet verschuilen achter digitale hindernissen maar moet juist toegankelijk zijn.

Vroegere overheidstaken zijn vaak afgestoten naar commerciële organisaties, zoals alle energie- en communicatie-instellingen. Sommige daarvan laten hun contacten met burgers via websites lopen die je verplichten om hun cookies te accepteren. Iedere burger moet het recht houden om cookies te weigeren zonder meteen het recht op fundamentele diensten te verliezen. Dat geldt ook voor de drang om zogenaamd 'slimme meters' voor energie te gaan gebruiken die door de hackers te makkelijk misbruikt kunnen worden. Diezelfde instellingen maken er ook een gewoonte van om 'no reply e-mails' te versturen waardoor het hopeloos ingewikkeld wordt om vragen te stellen of bezwaren te maken. Of die je dwingen om zgn. 'accounts' aan te maken als je van hun fundamentele diensten als gas, licht en water gebruik maakt. Het toezicht op deze commerciële diensten faalt.

Bedreigingen door digitalisering
Toen ik in 1987 afscheid nam als voorzitter van het Humanistisch Verbond kreeg ik een van de eerste 'personal computers'. In die tijd dacht men dat internet de mensheid tot elkaar zou brengen. Als toenmalig bekende Nederlander had ik al heel gauw door dat internet snel vergiftigd werd door veel anonieme vuilspuiterij. Ik ben om die reden ver gebleven van het reageren op sites waar anonieme reaguurders mensen proberen kapot te maken. Ik beperk mij al jaren tot mijn blog waardoor ik nu werelwijd tot mijn tevredenheid te lezen ben en lezers kunnen reageren. Ik kan iedereen aanbevelen van zulke blogs gebruik te maken.

Ik zet hier de ergste ellende van de (a)sociale media even op een rijtje. Cancellen (iemand buitensluiten), catfishing (identiteit verbergen bij dating), doxing (openbaar maken van de privé-gegevens van anderen), cookies (ongevraagd binnendringen in computers van anderen om hen te volgen), Facebook (heeft meer problemen met het laten zien van vrouwentepels dan met het aanzetten tot haat en geweld), grooming (meestal kinderlokkerij), het hacken (inbreken in computersystemen), het pedojagen (vermeende pedo's in de val lokken en in elkaar slaan tot en met doden), phishing (lokken naar een valse website), de ransomware (computers kapen en losgeld eisen), de sextortion (afpersen door te dreigen met het wijd verspreiden van jouw seksuele afbeeldingen), shame sexting (het verspreiden van seksuele afbeeldingen van anderen), shaming (schandpaal voor andersdenkenden), sock puppeting (anderen misleiden door identiteitsfraude), de spam (anderen lastig blijven vallen met erg ongewenste berichten), spoofing (nepmails met vervalste kenmerken), spyware (anderen bespioneren via internet) en trolling (verspreiden van desinformatie en het uitschelden van anderen). Helaas zijn de meeste (a)sociale media tot open en stinkende riolen geworden.

Wat kan en moet een overheid hier tegen doen?
In mijn blogbericht nr. 371, Brexit, Trump & 'De grote dataroof', toon ik daar feitelijk aan dat Facebook is misbruikt om zowel het Brexit-referendum als de verkiezing van Trump te manipuleren. De meeste overheden lijken soms machteloos te staan tegenover techreuzen als Facebook en Microsoft. Maar daar kan verandering in komen als de Europese Unie nu echt gaat ingrijpen. En dat niet alleen omdat ze proberen om geen belastingen te betalen.

Decenialang is door velen gedacht dat vrijheid de afwezigheid van regels is. Maar dat leidt tot vrijheid van machtigen en onvrijheid van de overgrote meerderheid, de onmachtigen. Alleen overheden kunnen regels opstellen en handhaven waardoor mensenrechten voor iedereen veilig gesteld worden. Democratie wordt uitgehold door commerciële techreuzen die vooral uit zijn op het maken van winsten. Wij moeten daartegen beschermd worden.




Naschrift. Mediakritiek
Het best bekeken in deze serie is nummer 226 over  Terugblik op 2017: populismegolf gestopt (de grootste stijger in mijn hele blog). Dat wordt in populariteit gevolgd door de blognummers 80 over de World Press Photo 2014, het nummer 4 over Levensgevaarlijke preutsheid (de tweede stijger in deze serie), het nummer 277 over De fabel van de gele hesjes & klaagschaamte (de eerste stijger in deze serie), nummer 74 over Valse nichten, nummer 139 over Referendum? Schijnvertoning!, het nummer 34 over Vijf misverstanden over democratie (de derde stijger in deze groep), nr. 144 over de vraag: Is homo-nieuws geen nieuws? (1), het nummer 186 Populismegolf gestopt in Nederland en als tiende het nummer 184 over CDA-aanval op zelfbeschikking (1): Nederland is geen christelijk land.





Vlogberichten
Inmiddels zijn dertien vlogberichten verschenen:
1. Aanleiding memoires Rob Tielman, (het op twee na meest bekeken vlogbericht)
2. Boerkini's welkom op het naaktstrand, (het op een na meest bekeken vlogbericht)
3. Homo(zelf)haat(het op vier na meest bekeken vlogbericht)
4. Tegen homoporno en voor homo-erotiek, (met > 1000 het meest bekeken vlogbericht)
5. Geweld en preutsheid in de VS, (het minst bekeken vlogbericht)
6. Nederlandse en puriteinse tradities in de VS, (op vier na minst bekeken vlogbericht)
7. Frieslands 'iepen mienskip', (het meest bekeken Friese vlogbericht)
8. Friezen uitvinders poldermodel, (het gemiddeld bekeken Friese vlogbericht)
9. Atlas van Friesland(het minst bekeken Friese vlogbericht)
10. Homoseksualiteit en homocultuur, (het op drie na meest bekeken vlogbericht)
11. Internetdating homo's en beeldvorming, (het op drie na minst bekeken vlogbericht)
12. Misverstanden rond Europese Unie (het op een na minst bekeken vlogbericht)  en
13. Humanisme is niet het bestrijden van godsdienst. (het op twee na minst bekeken vlogbericht)