481. De zeven vinkjes van Joris Luyendijk

Op 1 januari 2023 had Joris Luyendijk een marathoninterview over onder andere zijn boek 'De zeven vinkjes' (Amsterdam 2022). De zeven vinkjes zijn: minstens één hoogopgeleide en/of welgestelde ouder, minstens één in Nederland geboren ouder, man, hetero, wit, gymnasium of vwo, universiteit. Hij richt zich op de drie procent Nederlanders met deze zeven vinkjes die zo bevoorrecht zijn dat hun macht vanzelfsprekend is zonder dat door te hebben. Ik mis twee vinkjes. Mijn beide ouders hebben na de lagere school geen opleiding gehad en ik was de eerste in mijn familie die ging studeren, promoveren en hoogleraar werd. En ik ben 55 jaar openlijk homovoorvechter. Ik voelde mij dus niet aangesproken.

Ook niet nadat ik op 21 maart 2022 zijn interview in de digitale Gaykrant had gelezen. Ik citeer: "Ik denk dat het voor iedere hetero moeilijk is werkelijk te doorvoelen wat hetero-normativiteit met een mens doet. Het is het water waar je in zwemt, als vis." Toen had ik al wat alerter moeten zijn. Niet alleen vanwege dat heterovinkje. Maar ook vanwege zijn ervaringen met de homogemeenschappen in het Midden-Oosten. Ik viel toevallig in in het begin van het marathoninterview. En toen werd ik gegrepen door zijn levenservaringen.

Zijn ervaringen in de Engelse journalistiek
Hij voelde zich als zevenvinker in Nederland voor het eerst buitengesloten in Londen. Ik had precies dezelfde ervaring. Van 1986 tot 1998 was ik (co)president van de International Humanist and Ethical Union. Toen het hoofdkantoor halverwege die periode van Utrecht naar Londen verhuisde, had ik met dezelfde internationale bestuurders te maken maar moesten we overschakelen van Nederlandse naar Engelse vrijwilligers. Zijn beschrijving van de Engelse manier van buitensluiting van buitenlanders klopt volledig. Door een toevallige onzorgvuldigheid waardoor ik internetberichten van de Engelse vrijwilligers over mij in handen kreeg, kan ik nog twee aspecten toevoegen. De anti-Nederlandse houding (veel erger dan hij beschrijft) en de homovijandige instelling (waar hij begrijpelijk niets van heeft gemerkt). Ik verwijs naar mijn memoires en die zijn ook in de blogberichten terug te vinden. Het gaat om blogbericht 123:  IHEU & Engeland, blogbericht 19: noodlottige Britse invloed op de wereldwijde homovervolging en blogbericht 20 over de Engelse vijandschap tegen het Nederlands: No  Dutch  please !  Dit is geen kritiek maar slechts een aanvulling.

Zijn niet-hetero-voorbeelden in het boek
Hij geeft in zijn boek tientallen voorbeelden in verband met het heterovinkje. Het is nu historisch heel opvallend hoe weinig openlijke lhbti+politici een grote rol speelden in de politiek. Hij noemt terecht Boris Dittrich als de eerste openlijke homo-onderhandelaar bij een regeringsformatie. Het was pas bij deze gelegenheid dat de openstelling van het huwelijk voor paren van gelijk geslacht erdoor kwam. Eerder had men binnenskamers steeds geroepen dat Nederland hierdoor dan een "pleefiguur" zou slaan. Inmiddels is dit het Nederlands' belangrijkste ideële exportproduct geworden nu meer dan dertig landen dit voorbeeld hebben gevolgd. Hoezo homo als "pleefiguur"? Of als "pisnicht". Freudiaans?

Terecht besteedt Joris Luyendijk aandacht aan het zeer kwalijke gebruik van het woord "pisnicht" door de cabaretier Van 't Hek. Die verdedigde zich altijd met het feit dat hij als jongen ook was gepest als "dikke" en "kale" dus die homo's moesten daar ook maar tegen kunnen. Inmiddels is Van 't Hek gestopt met het omschrijven van homo's als "pisnicht". Ik denk dat een documentaire eind 2020 daarbij een rol heeft gespeeld. Het dagblad Trouw schrijft daarover op 25 december 2020: "Finkers herinnerde zich dat Van ’t Hek eens had gezegd dat mensen hem ook wel eens ‘hé dikke’ of ‘kale’ noemen. En dat hij daar dan toch ook niet moeilijk over doet. Finkers: 'Het verschil is: er is nog nooit iemand opgehangen omdat hij te dik was, of in elkaar geslagen omdat hij te kaal was.' " Ik vermoed dat toen pas tot Van 't Hek doordrong dat de wereldwijde homovervolging (tot en met de doodstraf) toch een graadje erger was dan het gepest worden als dikke of kale. Joris Luyendijk zegt op bladzijde 99 van zijn boek: ik "rekende af met mijn hoop dat de acceptatie in Nederland ver zou zijn gevorderd." Omdat nog steeds heel veel Nederlanders ten onrechte denken dat de lhbti+emancipatie voltooid zou zijn, adviseer ik hem om in een herdruk wat meer erge voorbeelden van het tegendeel te geven. Dat bewijst het belang van 'zijn' heterovinkje.

Mijn beoordeling
Ten onrechte dacht ik dat dit boek alleen voor zevenvinkers relevant zou zijn. Het is voor iedereen belangrijk om door te krijgen hoe bevoorrechting sluipenderwijs zo dwingend vanzelfsprekend wordt dat eeuwenlang discriminatie in stand wordt gehouden. Ik wens iedere zevenvinker toe dat hij ooit een uitsluitingservaring meemaakt als de zijne en de mijne in Londen. Of als een Fries in de Randstad. Of als een Vlaming in en rond Brussel.

Er is veel onvrede in Nederland terwijl wij tot de gelukkigste landen ter wereld behoren. Sommigen wijten dat aan ons poldermodel terwijl ik juist denk dat dit de redding van ons land was en is. Anderen denken de kloof in ons land te dichten door invoering van een districtenstelsel, opheffing van de evenredige vertegenwoordiging of het verkiezen van burgemeesters terwijl voorbeelden uit het buitenland juist bewijzen dat dit sociale kloven juist versterkt. Joris Luyendijk laat zien dat de 3% zevenvinkers een mogelijke oorzaak zijn van die grote onbestemde maastchappelijke onvrede van verder toch gelukkige mensen.





Naschrift. Humanisme
Het meest gelezen humanistisch bericht is nu nummer 65 over Verhullende statistieken (de grootste stijger in deze groep).  Vooral in Rusland was hier veel belangstelling voor: mogelijk vanwege de groeiende macht van de Russisch-orthodoxe kerk. Als tweede binnen dit thema eindigt weer nummer 24 over Pieter Admiraal (1929-2013) die wereldwijd een zeer belangrijke rol speelde in de strijd voor legalisering van de vrijwillige euthanasie. Dit blogbericht wordt in deze groep gevolgd door mijn blogbericht 41 uit mijn humanistisch verleden over Piet Thoenes, van Dachau tot Utopia, nummer 123 over IHEU & Engeland, het nummer 55 over Godsdienstwaanzin, 7 over KGB & CIA, nummer 119 over IHEU & de Verenigde Staten, 25 onder de titel Godgeklaagd!, 46 over Jaap van Praag, grondlegger van de humanistische beweging en nummer 103 over Solidariteit. Deze berichten zijn te vinden in mijn memoires ('Humanisme als zelfbeschikking') die 2016 als boek verschenen.

Naschrift. Mediakritiek
Het best bekeken in deze serie is nummer 226 over  Terugblik op 2017: populismegolf gestopt (de grootste stijger in mijn hele blog). Dat wordt in populariteit gevolgd door de blognummers 80 over de World Press Photo 2014, het nummer 4 over Levensgevaarlijke preutsheid (de tweede stijger in deze serie), het nummer 277 over De fabel van de gele hesjes & klaagschaamte (de eerste stijger in deze serie), nummer 74 over Valse nichten, nummer 139 over Referendum? Schijnvertoning!, het nummer 34 over Vijf misverstanden over democratie (de derde stijger in deze groep), nr. 144 over de vraag: Is homo-nieuws geen nieuws? (1), het nummer 186 Populismegolf gestopt in Nederland en als tiende het nummer 184 over CDA-aanval op zelfbeschikking (1): Nederland is geen christelijk land. 

Naschrift. Mijn eigen homoverleden
Bovenaan staat blogbericht 32 over Mijn eerste vriendje. De andere berichten over mijn persoonlijk homoverleden die goed bekeken werden, waren nummer 45 over Gerard Reve & Antoine Bodar,  37 over Rampenzomer 1967,  nummer 40 over Benno Premsela, een nieuwe vader, nummer 74 over Valse nichten (grootste stijger in deze serie), nummer 28 over mijn eigen Homojeugd,  nummer 47 over een Leerzaam avontuur, nummer 108 over Homodok, Homologie, Urania, Vrolijk & Schorer, nummer 104 over Mijn rol in het COC  en het nummer 39 over hoe ik werd Gered door een studentendecaan. Deze blogberichten zijn allemaal terug te vinden in mijn memoires ('Humanisme als zelfbeschikking') uit 2016.

Naschrift. Wereldwijde homovervolging
Het meest gelezen blogbericht hierover is nummer 29 over het homovijandige Rusland. Dat wordt in deze groep gevolgd door bericht 19 over de noodlottige Britse invloed op de wereldwijde homovervolging, door 4 over levensgevaarlijke preutsheid, door bericht 72 over het misleidend onderzoek naar het ontstaan van homoseksualiteit, door bericht 282 over Vaticaan is géén "homogemeenschap"! (grootste stijger in deze serie), door bericht 128 over homovluchtelingen, door bericht 64 over homohaters, door bericht 79 over Alan Turing (1912-1954), door bericht 281 over regenboogvlag sluit niemand buiten en door 148 over de grootste aanslag op een homo/lesbische bijeenkomst in Amerika in Orlando.

Wie behoefte heeft aan positieve berichten op dit gebied verwijs ik graag naar de alsmaar toenemende huwelijksgelijkberechtiging. En ook naar mijn redenering dat door velen ten onrechte wordt aangenomen dat bijbel- en koranteksten homoseksualiteit verbieden: zie hierover mijn hoofdstuk over "Homoseksualiteit als toetssteen: islam, christendom en humanisme onderling vergeleken" in: Bert Gasenbeek en Floris van den Berg (red); Rob Tielman, een begeesterd humanist", uitgegeven door Uitgeverij Papieren Tijger (Breda 2010). Klik hier voor enkele bijbelse overwegingen om homohaat te bestrijden en hier voor enkele islamitische overwegingen die gelukkig een meer genuanceerde aandacht geven. 

Naschrift. Friesland
Het best bekeken blogbericht over Friesland blijft nummer 33 over de Friese taalvrede. Binnen deze groep zijn ook veel bekeken de blogberichten met nummer 114 over Identiteit als keuze (de grootste stijger in deze groep), met nummer 21 over It wrede paradys, met nummer 9 over Vlaanderen & Friesland, met nummer 81 over de Fryske taalfrede, met het nummer 258 over Vreedzaam Friesland (2), met nummer 143 over Friesland in mijn memoires, met nummer 224 over # MeToo (5) #IkOok (2) Een zwarte man als dader? , met nummer 109 over de Fryske taalfrede op 'e nij bedrige en op een gedeelde tiende plaats de nummers 176 over Friezen uitvinders poldermodel en de nieuwste binnenkomer met het nr. 266 over het onterechte proces tegen de zogenaamde 'blokkeer-Friezen'.

De Fryske webside It Nijs.frl besteedde aandacht aan mijn blog, onder andere door in het Fries vertaalde blogberichten te plaatsen: Divagedrach tsjin Swarte Pyt wurket averjochts, Fryslân yn myn tinzen en Nexit? Fryslânexit! Een leuke manier om Fries te leren lezen...

Naschrift. Nederlands wereldwijd
Deze groep blogberichten over de positie van de Nederlandse taal en cultuur wereldwijd wordt weer vooral gelezen dankzij opleidingen Neerlandistiek die van mijn blog gebruik maken. In deze groep werd weer het meest gekeken naar blogbericht 71 over Nederlands wereldtaal?, gevolgd door bericht nummer 17 over Disadvantaged by English, nummer 20 over over de Engelse vijandschap tegen het Nederlands: No  Dutch  please !  (de grootste stijger in deze groep), door nummer 22 over Nieuw Holland & Nieuw Zeeland, nummer 12 over Handicapé par la francophonie, nummer 102 over Grenzenloos Nederlands, nummer 13 over Afrikaner identiteit, nummer 11 over Frankrijk & Nederland en bericht nummer 10 over Vlaanderen & Nederland. Zie hierbij ook bericht 260: Vreedzaam Friesland (4).

Naschrift. Amerika
Het aantal Amerikaanse lezers van mijn blog is het grootst na die uit Nederland. In deze groep bleef weer het meest gelezen blogbericht 18 over Dangerous stamps! Met dank aan het Postzegelblog want postzegels kunnen heel veel onthullen over een land, in dit geval over de Verenigde Staten. Daarna gevolgd door mijn blogbericht nummer 15 over (Anti) Holland Mania & Nieuw Amsterdam. Ook goed bekeken werd blogbericht 16 over Hans Brinker and a finger in a leaking dike. Verder moeten genoemd worden nummer 148 over de grootste aanslag op een homo/lesbische bijeenkomst in de VS in Orlando, nummer 119 over IHEU & de Verenigde Staten, bericht nummer 181 over De anti-elite-paradox over Trump  (de grootste stijger in deze groep), nummer 101 over American Democracy 101, nummer 173 over Geweld en preutsheid in de VS (over vlogbericht 5), nummer 174 over Nederlandse en puriteinse tradities in de VS (over vlogbericht 6) , en nummer 67 over American paradoxes. Zie voor de overige vlogberichten het  volledige lijstje onderaan.

Naschrift. Homoseksualiteit in Nederland
Als hoogste eindigde in deze serie het blogbericht nr. 51 over Homostudies (de grootste stijger in deze groep). Binnen deze categorie gevolgd door de berichten 114 over Identiteit als keuze (ook een grote stijger), nr. 78 over Homoseks en jongeren, nummer 144 over de vraag: Is homo-nieuws geen nieuws? (1), nummer 72 over Misleidend onderzoek ontstaan homoseksualiteit, nummer 60 over Homovoorlichting, nr. 128 over Homovluchtelingen, nummer 36 over Lesbisch ouderschap, het nummer 162 over Homovoorlichting op school moet beter en nummer 221 over #MeToo (2) Job Gosschalk. Uit deze blogberichten blijkt dat nog heel veel voorlichting over homoseksualiteit gegeven moet worden. Een film die daar zeer geschikt voor is: 'Jongens'. Dat geldt eveneens voor het filmpje 'In a Heartbeat'.

Naschrift. Racisme- en islamdiscussie
Deze groep berichten staat in de top tien van mijn blogberichten dankzij mijn reacties op het debat over Zwarte Piet: blogbericht 61 over Racisme?, nummer 224 over # MeToo (5) #IkOok (2) Een zwarte man als dader? (onder andere over de 'slag om Dokkum') en blog nummer 69 over Divagedrag tegen Zwarte Piet werkt averechts. Dit laatste bericht is nu ook beschikbaar in een Friese vertaling: Divagedrach tsjin Swarte Pyt wurket averjochts.

De soms vermeende discriminatie op grond van afkomst en godsdienst speelt ook een rol in blogbericht 70 over de Turkse troebelen (1) (de sterkste stijger in deze groep), nummer 110: Strategische blunders door 'antiracisten', het nummer 142: Turkse troebelen (2), het nummer 161: Turkse troebelen (3) en nummer 185: Turkse troebelen (4). Ook veel bekeken werden de blogberichten nummer 159: Boerkiniverbod? Naaktlopen! (1), nummer 160: Boerkiniverbod? Naaktlopen! (2)  en 170: Mijn tweede vlogbericht: boerkiniverbod?





Vlogberichten
Inmiddels zijn dertien vlogberichten verschenen:
1. Aanleiding memoires Rob Tielman, (het op twee na meest bekeken vlogbericht)
2. Boerkini's welkom op het naaktstrand, (het op een na meest bekeken vlogbericht)
3. Homo(zelf)haat,  (het op vier na meest bekeken vlogbericht)
4. Tegen homoporno en voor homo-erotiek, (met > 1400 het meest bekeken vlogbericht)
5. Geweld en preutsheid in de VS, (het minst bekeken vlogbericht)
6. Nederlandse en puriteinse tradities in de VS, (op vier na minst bekeken vlogbericht)
7. Frieslands 'iepen mienskip', (het meest bekeken Friese vlogbericht)
8. Friezen uitvinders poldermodel, (het gemiddeld bekeken Friese vlogbericht)
9. Atlas van Friesland,  (het minst bekeken Friese vlogbericht)
10. Homoseksualiteit en homocultuur, (het op drie na meest bekeken vlogbericht)
11. Internetdating homo's en beeldvorming, (het op drie na minst bekeken vlogbericht)
12. Misverstanden rond Europese Unie (het op een na minst bekeken vlogbericht)  en
13. Humanisme is niet het bestrijden van godsdienst. (het op twee na minst bekeken vlogbericht)