210. Zijn media handlangers van populisten? (1)

Britten blijken veel vaker populist dan Nederlanders. Komt dat door de Britse media? Of door het districtenstelsel? Verklaart dit de Brexit? En de van oudsher homovijandige media?

Britten en Nederlanders vergeleken
Het internationale onderzoeksbureau Kantar Public heeft in enkele landen onderzocht hoe populistisch daar gedacht wordt. In dit bericht vergelijk ik Britten en Nederlanders. Bijna de helft van alle Britten (46%) voelt zich in eigen land gemarginaliseerd. In Nederland is dat een minderheid van 26%. Een minderheid (47%) van de Britten denkt positief over het functioneren van de eigen democratie. In Nederland is dat een ruime meerderheid van 60%. Van de Britten is een minderheid van 43% het eens met de standpunten van de partij waarop men de laatste keer gestemd heeft en de rest stemde op die partij omdat men het alternatief erger vond. In Nederland is een ruime meerderheid van 62% het eens met de partij waarop men stemde. Laagopgeleiden stemmen populistischer dan hoogopgeleiden.

Het districtenstelsel pakt ondemocratisch uit
Wie denkt dat democratie de dictatuur van een meerderheid is, vindt het districtenstelsel democratisch. Maar wie democratie eerder opvat als de maatschappelijke vormgeving van menselijke zelfbeschikking en mensenrechten vindt dat het zeer ondemocratisch is om een landelijke minderheid van 45% van de bevolking geen enkele zetel in het parlement te geven. Omdat minderheden in het districtenstelsel genegeerd worden, is het begrijpelijk dat Britten ontevreden zijn over het functioneren van hun volksvertegenwoordiging. Door het meerpartijenstelsel in Nederland voelt men zich veel beter vertegenwoordigd omdat er meer te kiezen valt. En het kenmerkende Nederlandse poldermodel vergroot het draagvlak.

Het Brexit-referendum was ondemocratisch
Door de lage opkomst (vooral onder jongeren die tegen waren) was een meerderheid van de stemmers voor de Brexit maar dat weerspiegelde niet de werkelijke verhoudingen onder alle stemgerechtigden. Door een ingewikkelde besluitvorming te versimpelen tot een keuze tussen ja en nee, kan een kleine meerderheid van de stemmers iets anders beslissen dan wat een grote meerderheid van alle stemgerechtigden het beste vindt. Het kwalijke van referenda is niet alleen dat minderheden genegeerd worden maar ook dat door een lage opkomst een populistische minderheid een meerderheid van stemgerechtigden monddood kan maken. Referenda lijken op het eerste gezicht democratisch maar zijn het tegendeel.

Homoseksualiteit als toetssteen
Ook hier is homoseksualiteit een toetssteen. Het is een erge aantasting van democratische mensenrechten als een meerderheid het een homo/lesbische minderheid onmogelijk maakt om het eigen leven zelf zin en vorm te geven. Sinds het proces tegen Oscar Wilde in 1895 hebben Britse homovijandige media het leven van de homominderheid vergald. Hoe is dat te verklaren? Op homoseksualiteit stond in Britse gebieden tot 1861 de doodstraf en was het tot 1967 strafbaar. Britse kranten zijn meer dan Nederlandse afhankelijk van de losse verkoop en kranten verkochten daar beter met sensatie- dan met achtergrondverhalen.

In Nederland eindigde de strafbaarstelling van homoseksualiteit in 1811 dankzij de Franse en de Bataafse Revolutie. Mede daardoor en dankzij de verzuiling kon de homo/lesbische minderheid zich vroeg tot een mini-zuiltje ontwikkelen die homovijandige mediaberichten kon helpen corrigeren. Dankzij de strategie van zelforganisatie en het benaderen van sleutelfiguren en bondgenoten werd Nederland in 2001 wereldwijd het eerste land dat de huwelijksgelijkberechtiging tot stand bracht. Zelfbeschikking won het hier van populisme.

In een volgende bericht in deze serie ga ik dieper in op Nederlandse media en populisme. 





Mediakritiek
Het best bekeken in deze, sterkst gestegen, serie is nummer 80 over de World Press Photo 2014. Dat wordt in aantallen lezers gevolgd door de blognummers 139 over Referendum? Schijnvertoning! (de grootste stijger in deze groep), blogbericht nummer 74 over Valse nichten, nummer 34 over Vijf misverstanden over democratie, nummer 144 over de vraag: Is homo-nieuws geen nieuws?, nummer 4 over Levensgevaarlijke preutsheid, nummer 63 over Mediamissers,  nummer 44 over Mediamanipulatie, nummer 140 over Brexit? Schotland Exit!, en nummer 62 over Geschiedvervalsing. De twee meest recente blogberichten in deze mediakritische serie zijn nummer 183 over de vraag: "Wij worden niet gehoord!": klopt dat wel? en nummer 209 over de vraag: Zijn media handlangers van terroristen?

Engels/Britse onderwerpen
De meest bekeken blogberichten over Engels/Britse onderwerpen zijn (in volgorde van populariteit) blogbericht nummer 19: "No sex please, we're British!", 17: Disadvantaged by English, nummer 22: Nieuw Holland & Nieuw Zeeland, 20: No Dutch please!, 44: Mediamanipulatie, nummer 140: Brexit? Schotland Exit!, 123: IHEU & Engeland, 79: Alan Turing (1912-1954), de weggestopte held, 66: Pride en blogbericht nummer 152: Brexit? Referendum exit! Het meest recente Engels/Britse blogbericht is nummer 198 over de vraag: Wat kunnen we van de Britse verkiezingen leren?