Mijn vorige bericht (van 3 augustus 2013) over Rusland was nog maar net verschenen of ik kon in de blogstatistieken zien dat mijn Russische regelmatige lezers verdwenen als sneeuw voor de zon. Rara hoe kan dat? Zou mijn blog in Rusland geblokkeerd zijn?
Inmiddels trekt de Russische jacht op homo/lesbische zondebokken wereldwijd steeds meer aandacht. Ik herlas mijn beschrijving van de toestand in Rusland in het boek "The Third Pink Book; A Global View Of Lesbian And Gay Liberation And Oppression" (Prometheus Books, Buffalo NY, 1993). Toen was ik nog redelijk optimistisch over Rusland in vergelijking met landen als Cuba en China. Twintig jaar later is het beeld geheel gekanteld: wat is er gebeurd?
Cuba kwam in de jaren tachtig in opspraak omdat mensen met hiv (waaronder veel homo's) daar in concentratiekampen werden opgesloten. China reageerde toen zoals ik in mijn vorige bericht over Rusland schreef: aids was een 'kapitalistische en decadente' ziekte die in het toenmalige China niet of nauwelijks voorkwam omdat de enkele homo's die er
zouden zijn 'voor hun eigen welzijn' in psychiatrische inrichtingen
werden opgenomen. Ik herinner mij nog een regionale WHO conferentie in Manilla in de jaren tachtig waar de minister van volksgezondheid uit Nieuw Zeeland spontaan in lachen uitbarstte toen haar Chinese collega dat met droge ogen verklaarde. Met moeite kon een diplomatiek schandaal voorkomen worden.
Als toenmalig voorzitter van de Interfacultaire Werkgroep Homostudies van de Universiteit Utrecht was ik heel blij toen eind jaren tachtig een hoge delegatie uit Cuba zich op de hoogte liet stellen van de moderne wetenschappelijke inzichten rond homoseksualiteit. Kennelijk heeft dit enige invloed gehad want het beleid inzake homoseksualiteit is in Cuba daarna milder geworden. Ook in China heeft een meer wetenschappelijk verantwoord beleid geleid tot ruimere mogelijkheden voor de homo/lesbische minderheid om zich te organiseren. In Rusland daarentegen is de toestand ernstig verslechterd mede onder invloed van de homovijandige orthodoxe kerk.
Onder Jeltsin leek de Russische homo/lesbische subcultuur in de jaren negentig op te bloeien. Mede daardoor voelde men er de noodzaak niet om tot een goede zelforganisatie (самоорганизации) te komen. Een vergelijkbare ontwikkeling deed zich voor in het Duitsland van de jaren twintig. Klaus Müller beschrijft in zijn boek "Doodgeslagen, doodgezwegen; vervolging van homoseksuelen door het nazi-regime 1933-1945" (Schorer Boeken, Amsterdam 2005) hoe kwetsbaar een bovengronds gekomen subcultuur wordt voor vervolging als een doelmatige zelforganisatie ontbreekt. Er was in de Duitse homo/lesbische minderheid sprake van een grote onderlinge verdeeldheid waardoor de nazi's vrij spel hadden om de dragers van de roze driehoeken in concentratiekampen onder en om te brengen.
Uit "The Third Pink Book" blijkt dat de naoorlogse homo/lesbische beweging in veel landen geleerd heeft om beter samen te werken en bondgenootschappen te sluiten met sleutelfiguren uit andere sociale bewegingen die opkomen voor mensenrechten en gelijkberechtiging. Wereldwijd zijn de belangrijkste tegenspelers dogmatische godsdienstige (katholieke, islamitische en orthodoxe) groepen die niets moeten hebben van het recht van mensen om zelf zin en vorm te geven aan hun leven zolang zij anderen niet in hun mensenrechten aantasten. Het is in ieders belang om de dwingelandij van die groepen in te perken!
http://www.borisvanderham.nl/weblog/boycot_is_zwak_signaal
De ontwikkelingen in Cuba gaan de goede kant op!
Mijn memoires "Humanisme als zelfbeschikking, levensherinneringen van een homohumanist" zijn november 2016 uitgegeven bij de Papieren Tijger Breda.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten