144. Is homo-nieuws geen nieuws? (1)

Dinsdag 17 mei 2016 was IDAHOT, de International Day Against Homophobia, Transphobia and Biphobia. Op deze dag werd in meer dan 130 landen herdacht dat op 17 mei 1990 de Wereldgezondheidsorganisatie WHO besloot dat homoseksualiteit geen ziekte is. In 2015 werden op die dag 1600 bijeenkomsten gehouden door bijna 3000 organisaties. De juiste aantallen over 2016 heb ik nog niet gezien maar de kans is groot dat u er vorig jaar even weinig over gehoord heeft als dit jaar. Is homo-nieuws voor de meeste media geen nieuws?

Geen nieuws
Het is geen nieuws dat homoseksualiteit nog steeds strafbaar is in ruim tachtig landen. In bijna de helft daarvan is dat het gevolg van de negentiende-eeuwse Engelse koloniale wetgeving, vooral in Afrika. In al die landen gezamenlijk woont ongeveer 40% van de wereldbevolking, ofwel bijna drie miljard mensen. In tien islamitische landen bestaat nog de doodstraf op homoseks. Met name homovijandig Rusland timmert in de Verenigde Naties aan de weg met het willen bevorderen van anti-homodiscriminatie, gelukkig tot nu toe zonder succes. Zo kwam vanwege IDAHOT-2016 vanuit de Verenigde Naties een nieuwe verklaring tegen de pogingen om homoseksualiteit weer als een ziekte te benaderen. Dit bericht was wel nieuws. Helaas haalde dit niet de Nederlandse media.

Wereldwijd nieuws
Dat was gelukkig wel het geval met het voornemen van de president van Mexico om het huwelijk in het hele land open te stellen voor paren van gelijk geslacht. Maar dat dit gebeurde vanwege IDAHOT-2016 werd er niet altijd bij vermeld. In de Nederlandse media vond ik geen aandacht voor de openingstoespraak in Kopenhagen van kroonprinses Mary van Denemarken van het Europese IDAHO Forum 2016 waarin zij zich heel duidelijk uitsprak voor gelijke rechten. Iets dat ik nog weinig leden van koninklijke huizen heb zien doen. Dat Europese Forum is is overigens een Nederlands initiatief uit 2013 waarbij koningin Maxima aanwezig was: toch ook een teken van solidariteit.

Volgens het persbericht over IDAHOT-2016 werden in veel landen regenboogvlaggen gehesen aan overheidsgebouwen om te laten zien dat homorechten ook mensenrechten zijn. Opvallend is ieder jaar weer dat er nog steeds gemeentebesturen zijn die daar moeilijk over doen. Dat maakt alleen maar duidelijk hoe belangrijk het is dat hieraan aandacht wordt besteed. Ik noem een paar voorbeelden van landen die er voor mij uitsprongen. In de eerste plaats Cuba waar vooral dankzij Mariela Castro veel vooruitgang is geboekt en IDAHOT-2016 veel aandacht krijgt. Zuid-Afrika is het enige land in Afrika waar sprake is van grondwettelijke en huwelijksgelijkberechtiging. Tijdens IDAHOT-2016 werd er op gewezen dat er helaas in Zuid-Afrika nog altijd sprake is van veel geweld tegen de homo/lesbische minderheid. In Australië werd op grote schaal paars gedragen tijdens  IDAHOT-2016 en lijkt het er op dat het huwelijk voor paren van gelijk geslacht eindelijk wordt opengesteld.

In Nederland geen nieuws?
IDAHOT-2016-Nederland ging, voor zover ik heb kunnen nagaan, onopgemerkt in de media voorbij. Het COC-persbericht hierover vermeldt onder andere veel sportevenementen waar de regenboogvlag werd gehesen, de wandelingen voor jong en oud door de ouderenalliantie 50+, en roze gezinnen die verwelkomd werden op een aantal scholen. Nieuw was de Walk of Love door de Utrechtse binnenstad die begon bij de op 15 juni 1999 door mij onthulde gedenksteen op het Domplein ter herinnering aan de daar begonnen sodomietenvervolging van 1730/31 zoals ik beschreven heb in mijn proefschrift 'Homoseksualiteit in Nederland' (1982). Ik ben blij met deze toenemende aandacht voor homo/lesbische geschiedenis.

Het enige nieuws dat de meeste Nederlandse media haalde in de dagen voorafgaand aan IDOHOT-2016 was het verschijnen van de LHBT Monitor 2016 van het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP). In het persbericht van het SCP werd nadrukkelijk vermeld dat dit rapport verscheen naar aanleiding van IDAHOT-2016 maar dat was in de media die ik gezien heb geheel weggevallen. Hoe komt het toch dat veel media van het ene naar het andere incident hobbelen zonder aandacht te besteden aan de voorgeschiedenis en de onderlinge wereldwijde samenhang? In een volgend blogbericht besteed ik meer aandacht aan dit SCP-rapport over de homo/lesbische sociale positie: homo/lesbische vooruitgang (1).

Gezien de lakse houding van grote delen van de Nederlandse media hoort dit blogbericht thuis in mijn serie over mediakritiek. In deze serie passen ook de recente blogberichten over Turkse troebelen (2), Brexit? Schotland Exit! en Referendum? Schijnvertoning!. Het best bekeken in deze serie is nummer 80 over de World Press Photo 2014. Dat wordt in populariteit gevolgd door de nummers 34 over Vijf misverstanden over democratie, 74 over Valse nichten, 63 over Mediamissers, 4 over Levensgevaarlijke preutsheid, 44 over Mediamanipulatie, nummer 56 over de Mediawet van schijnbare achteruitgang, 62 over Geschiedvervalsing, 111 over Columnist in de Gaykrant en 52 over Het monster Trotteldrom. 


Naschrift: weer een voorbeeld van goed homo/lesbisch nieuws dat de Nederlandse media niet gehaald heeft: op 27 juni 2016 heeft de Europese Unie overeenstemming bereikt over het bestrijden van discriminatie van de homo/lesbische minderheid in Europa. Nog een voorbeeld: op 30 juni 2016 aanvaardt de Mensenrechtenraad van de Verenigde Naties in Geneve het besluit om een onafhankelijke deskundige aan te stellen die de discriminatie op grond van seksuele oriëntatie moet gaan onderzoeken. Op 30 september 2016 wordt de Thaise hoogleraar rechten Vitit Muntarbhorn in die belangrijke functie benoemd: ook dit kreeg geen aandacht in de media. Op 20 oktober 2016 wordt bekend in een tijd waarin het geweld tegen hen enorm is toegenomen dat de president van Indonesië heeft verklaard dat homoseksuelen beschermd moeten worden tegen discriminatie. Op 21 november 2016 wordt in de Verenigde Naties een poging afgeslagen om bovengenoemde onafhankelijke deskundige monddood te maken: ook dit bericht kreeg geen aandacht in de Nederlandse media. Op 22 november veroordeelde het Europese Hof voor de Rechten van de Mens Turkije voor het verbieden van een Turks homoblad: ook dit bericht was niet in de Nederlandse media te vinden. Op 20 december 2016 mislukte een tweede poging bij de Verenigde Naties om het werk van de bovengenoemde onafhankelijke deskundige onmogelijk te maken. Ook hierover geen bericht in de Nederlandse media. Op 21 februari 2017 stelt de Commissioner for Human Rights van de Raad van Europa Nils Muiznieks dat alle 47 lidstaten relaties tussen paren van gelijk geslacht zouden moeten erkennen. Dat is in 27 landen wel, en in 20 (waaronder Rusland en Turkije) niet het geval. Ook dit bericht heb ik in de Nederlandse media niet terug kunnen vinden. Op 24 februari 2017 stelt Slovenië het huwelijk open voor paren van gelijk geslacht en op 1 maart 2017 deed Finland dat: in beide gevallen vrijwel geen aandacht in de Nederlandse media voor dit beste Nederlandse exportproduct op mensenrechtengebied. Zijn de Nederlandse grenzen mentaal al dicht? Op 7 maart 2017 sloot het COC een stembusakkoord met VVD, PvdA, D66, SP, GroenLinks, 50Plus, PvdD en Artikel 1 over onder andere een uitdrukkelijk grondwettelijk verbod op homodiscriminatie en een erkenning van het meerouderschap. Opvallende afwezigen waren PVV, ChristenUnie, SGP en DENK! Op 22 maart 2017 werd bekend dat Duitsland mannen rehabiliteert die vanwege homoseks veroordeeld werden, de beruchte paragraaf 175. Deze historische gebeurtenis kreeg amper aandacht in de Nederlandse media. Op 2 april 2017 werd een homopaar in Arnhem op afschuwelijke wijze in elkaar geslagen omdat zij hand in hand liepen. Daar werd in de media veel aandacht aan besteed. Opmerkelijk is wel dat sommige media wel vermelden dat het om daders ging van Marokkaanse afkomst en andere niet. Beter is het om altijd de afkomst te vermelden, ook als het om Nederlandse afkomst gaat. Dat voorkomt dat men gaat denken dat geweld tegen homo's een uitsluitend Marokkaanse aangelegenheid zou zijn. Inmiddels is duidelijk dat deze groep gemengd van samenstelling was. Het homopaar ontkent dat zij zouden zijn begonnen met vechten zoals de verdachten beweren. Op 5 april 2017 werd in Amsterdam een demonstratie gehouden tegen anti-homogeweld die internationaal veel aandacht kreeg. Op 8 april 2017 vond een demonstratie in Arnhem plaats met zeker 2500 deelnemers; dit kreeg iets minder aandacht in de media. Op 25 april 2017 werd bekend dat partners van gelijk geslacht in de Europese Unie steeds meer gelijk behandeld worden; dit goede nieuws kreeg vrijwel geen aandacht in de Nederlandse media. Op 28 april 2017 eist de Equal Rights Coalition (waaraan ook Nederland deelneemt) namens tientallen landen dat actie ondernomen wordt tegen de homovervolging in Tsjetsjenië. Geen aandacht in de Nederlandse media. Datzelfde geldt voor het bericht op 1 mei 2017 dat het Amerikaanse Hooggerechtshof het verbod op het 'genezen' van homoseksualiteit overeind houdt. Ook geen media-aandacht op 15 mei 2017 toen bleek dat het aantal voorstanders voor huwelijksgelijkberechtiging in de VS is gestegen tot 64%. Op 17 mei 2017 werd geen aandacht besteed in de Nederlandse media aan de talrijke activiteiten rond IDAHOT 2017. Op 21 mei 2017 heeft politievrouw Ellie Lust van 'Roze in Blauw' de Jos Brink Oeuvreprijs gewonnen. Op 22 mei 2017 werden 141 mannen opgepakt in een homoclub in Indonesië waar een paar dagen ervoor een vriendenpaar met stokslagen werden gestraft in Atjeh. Deze homovervolging kreeg wel aandacht in de Nederlandse media. Op 24 mei 2017 verklaart het hoogste hof in Taiwan dat het verbod op huwelijk van mensen van hetzelfde geslacht ongrondwettelijk is en dat het huwelijk binnen twee jaar opengesteld moet worden. Op 15 juni 2017 veroordeelt het Europees Parlement de toenemende homovervolging in Indonesië. Deze veroordeling door het EP krijgt geen aandacht in de Nederlandse media. Op 20 juni 2017 oordeelt het Europees Hof voor de Rechten van de Mens dat de Russische wet tegen 'homopropaganda' discriminerend is. Dit bericht kreeg in sommige media wel aandacht. Dat geldt ook voor het eveneens op 20 juni 2017 verschenen onderzoeksrapport 'Seks onder je 25ste'. Maar een belangrijk onderdeel krijgt heel weinig aandacht. De NRC schrijft hierover: "Het afkeuren van homoseksualiteit is zeer sterk afgenomen. Vijf jaar geleden keurde de helft van de jongens en een kwart van de meisjes het af als mannen op straat zoenen, nu is dat aandeel gehalveerd". Op 22 juni 2017 besloot de Duitse Bondsdag om de ongeveer 50.000 veroordelingen op grond van homoseksualiteit (paragraaf 175) te schrappen. Van de veroordeelden leven nog ongeveer 5.000 mannen. Op 24 juni 2017 maken de 45 regenboogsteden tijdens de Roze Zaterdag in Den Bosch bekend dat zij door willen gaan met het bevorderen van plaatselijk homo/lesbisch beleid. Dit krijgt geen aandacht in de media. Wel de weigering van de katholieke kerk om de jaarlijkse gebedsdienst op Roze Zaterdag gastvrij te ontvangen. Op 1 juli 2017 komen 2 miljoen bezoekers af op de World Pride Parade in Madrid: vrijwel geen aandacht in de Nederlandse media. Op 12 juli 2017 opent Malta het huwelijk voor paren van gelijk geslacht: vrijwel geen aandacht in de Nederlandse media voor dit meest ideële Nederlandse exportproduct. Op 24 augustus 2017 werd bekend dat het Indiase Hooggerechtshof heeft bepaald dat homo's recht hebben op basale mensenrechten. Wederom geen aandacht in Nederlandse media terwijl dit een belangrijke stap is in de richting van de opheffing van de strafbaarstelling van homoseksualiteit in een van de volkrijkste landen ter wereld. Zie: "No sex please, we're British!" Op 17 mei 2020 (de Internationale Dag tegen Homo-, Bi-, Trans- en Intersekse-fobie) roept het COC op actie ondernemen tegen de zogenaamde 'LHBTI-vrije zones' in Polen. Dit kreeg geen aandacht in Nederlandse media.


Zie ook: Is homo-nieuws geen nieuws? (2)


Mijn memoires "Humanisme als zelfbeschikking, levensherinneringen van een homohumanist" zijn november 2016 uitgegeven bij de Papieren Tijger Breda.